11 sınıf bölünebilme kuralları soru ve çözümleri

Bölme Bölünebilme, sınavlarda bol bol sorulan ve özellikle başka konuların içinde de karşımıza çıkan çok önemli bir konudur. Ayrıca bu konuda bölme bölünebilme kuralları çok iyi bilinmeli ve bolca da pratik yapılmalıdır. Soru çözmeye başladıktan sonra bu konunun sana çok kolay geleceğine eminiz! Kunduz ekibinden Boğaziçi Üniversitesi Matematik Öğretmenliği öğrencisi Nurseli, tam sayılarda bölünebilme kuralları hakkında senin için çok faydalı bir yazı hazırladı:

BÖLME BÖLÜNEBİLME

KONU ANLATIMI VE ÖRNEK SORU

Bölme Bölünebilme İçin Temel Kavramlar

Yazımıza başlarken, bölünebilme konusunda faydalı olabilecek ipuçlarımıza geçmeden önce bölme konusunda hatırlamamız gereken birkaç maddemizi yazalım: 

• Kalan, bölenden küçük olmalıdır. 
• Kalan 0 ise bölünen sayımız, onu bölen sayı ile tam bölünür. Tam bölünmenin diğer anlamı kalansız bölünmedir. (Doğal olarak! 😀 ) 

Bölünen, bölen, bölüm kavramlarını karıştırabiliriz, çünkü birbiriyle çok benzeyen cümlelerdir 😢 Bu durumda kavramları somutlaştıralım ve hikayeleştirelim: 

Bölüneni kavun, böleni bıçak, bölümü ise kavun dilimi olarak hayal edebilirsiniz. Kavun dilimi, elde etmek istediğimiz sonucu verir çünkü artık yenmeye hazırdır. Bölünen ise (bütün bir kavun), elimizde ilk olan ve sonuca ulaşmak için işlem yapmak istediğimiz kavramdır. 🍈 

Bölme Bölünebilme Kuralları

Bölünebilme kurallarını incelerken, matematiğin örüntüsüne bir kez daha tanık olacağız. 3, 5, 7, 9, 10 ve 11 ile bölünebilme kuralları senin için sırasıyla burada! Bunlardan bazılarını keşfederken 100’lük tablo üzerinden devam edelim. 

3 ile bölünebilme: 

Sayıların rakamları toplamı 3’ün katı ise 3 ile kalansız bölünür. Rakamlar toplamının 3 ile bölümünden artan rakam kalandır.  Aşağıdaki tablodaki örüntünün sebebi sence nedir? 🤓

4 ile bölünebilme:

Bir sayının son 2 basamağında yer alan sayı 4’e bölünüyorsa o sayı 4 ile tam bölünür. Mesela 9632 sayısı 4 ile tam bölünür çünkü 32 sayısı 4 ile tam bölünüyor. Tek istisnasının 00 olduğunu unutma! 🙂

5 ile bölünebilme:

Birler basamağının son rakamı 5 ya da 0 ise, bu sayı 5 ile tam bölünür. Birler basamağının 5 ile bölümünden artan sayı, kalanı verir. 

9 ile bölünebilme:

9 ile bölünebilme kuralı için çok ilginç bir etkinliğimiz var, ellerimizi kullanarak sayıları nasıl 9’la çarpacağımızı gösteriyor:

• Diyelim 4 çarpı 9’u bulmak istediniz. Sol elinizden başlayarak parmaklarınızı 1,2,3,4,… şeklinde numaralandırın. 4 çarpı 9’u bulmak için 4. parmağınızı kapatın. Sol tarafta 3, sağ tarafta ise 6 parmak kalacaktır. 3 ve 6, şimdi birleştirerek okuyalım,  36! Sonuca ulaştık. 😲 Bu yöntem, 10×9’dan sonra işimize yaramayacaktır. Peki 3 basamaklı sonuçlarda neden kullanamayız, hiç düşündünüz mü? “Neden?” sorusunu sorduğumuz her zaman bir kanıtın peşindeyiz, unutmayın 🙃
• 

10 ile bölünebilme:

Birler basamağı 0 olan sayı 10 ile tam bölünür. Birler basamağı, o sayının 10 ile bölümünden kalanını verir.

11 ile bölünebilme: 

11’e bölünebilme kuralı diğer kurallardan biraz farklı. Sayının rakamları sağdan sola doğru +,-,+,-, … işaretleri ile toplanır. Çıkan sonuç, kalanı verecektir.  Bunun nedenini sorguladıysanız bir ipucu vereyim, aşağıdaki onluk sistem örüntüsüne bakarak fikir yürütebilirsiniz. 🙂

Bölme Bölünebilme Soruları – Örnek Soru Çözümü

Diğer tüm TYT Matematik konuları gibi, Bölme Bölünebilme konusunu tam olarak anlamak için de bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Kendi kaynaklarına ek olarak MEB Kaynaklarını da incelemen faydalı olabilir. Aynı zamanda diğer TYT konu anlatımlarını incelemen de faydalı olacaktır. Kunduz’a şu ana kadar sorulmuş binlerce Bölme Bölünebilme konulu sorudan birkaçı senin için burada!

Referanslar:

• Van De Walle, J., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. M. (2010). Elementary and middle school mathematics: teaching developmentally (7th ed.). Boston: Allyn & Bacon.
• “Use Your Fingers To Multiply As Fast As You Can Count.” The Science Explorer, http://thescienceexplorer.com/universe/use-your-fingers-multiply-fast-you-can-count.
• “Skip Counting.” Math Is Fun, https://www.mathsisfun.com/numbers/skip-counting.html.

☀️☀️☀️

Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden faydalanabilirsin.