7.Ünite : Elektrik Devre Elemanları1.Bölüm : Devre Elemanlarının Sembollerle Gösterimi ve Devre Şemaları Basit Elektrik Devresi Elemanları ve SembolleriBasit bir elektrik devresinin resmini kolaylıkla çizilebiliriz fakat devre elemanları çoğaldıkça bu çizimler zorlaşır. Bu sebeple bilim insanları, devre elemanlarını çizmek yerine tüm dünyada ortak bir dil oluşturmak için devre elemanlarını temsil eden semboller belirlemişlerdir. Bu semboller, kullanılan devre elemanlarını ifade eder ve dünyanın birçok yerinde kullanılır. Bilim insanları ve mühendisler gibi bazı meslekler de çalışmalarında bu sembolleri kullanır. Show devamı için pdf dosyayı indiriniz.. Okullarımızda, evlerimizde, iş yerlerimizde ve daha birçok yerde elektrik dağılımını sağlayan elektrik devreleri bulunur. Bu elektrik devreleri kurulmadan önce projeleri çizilir, çizilen projeler doğrultusunda elektrik tesisatları düzenlenir. Çamaşır makinesi, buzdolabı, televizyon, bilgisayar gibi birçok elektrikle çalışan cihazda elektrik devreleri vardır. Bu devreler aşağıda örneği verilen şemalar şeklinde gösterilir. Elektrik projeleri çok karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu nedenle böyle projeler hazırlanırken elektrik devre elemanları sembollerle gösterilir. Bu devre elemanlarının sembolleri her ülkede aynıdır. Bu durum, ortak bir bilim dili oluşmasını sağlar ve bilimsel iletişimi kolaylaştırır. Basit bir elektrik devresinde ışık vermeyi sağlayan ampul, elektrik enerjisi veren pil, elektriği devre elemanlarına ulaştıran bağlantı kablosu ile devrede dolaşan akımı kontrol eden açık anahtar ve kapalı anahtar gibi devre elemanlarının sembolleri verilmiştir. NOT: Devrede lambanın takıldığı duy ile pillerin yerleştirildiği pil yatağının sembolü yoktur. Basit bir elektrik devresi ve bu devreye ait şemada, ampulün ışık vermesi için devreden akımın geçmesi ve devrenin tamamlanması gerekir. Bu durumda açık olan anahtar kapatılırsa devrede bulunan ampul ışık verecektir. Ayrıca şekillerde de görüldüğü üzere bir elektrik devresi çizerken sembolleri kullanmak hem zaman hem de karışıklığı önlemek adına bize büyük kolaylıklar sağlar.
15 Ocak 2021 Fen Bilimleri Fen bilimleri 5. sınıf 7. ünite konu anlatımı. Elektrik, elektrik ve devre, devre elemanları, devre şemaları ve sembollerle alakalı bilgilere ulaşabilirsiniz. Elektrik devrelerinde kullanılan malzemelere devre elemanları denir. Elektrik devresi çizilirken, devre elemanları sembollerle gösterilir. Sembollerle gösterilmesinin sebebi;
DEVRE ELEMANLARININ GÖREVLERİAmpul: Elektrik enerjisini ışık enerjisine dönüştüren araçtır. Bağlantı Kablosu: Devre elemanlarını birbirine bağlayan ve elektrik enerjisini bu elemanlara taşıyan araçtır. Pil: Devrede ki enerji merkezidir. İçinde depoladığı kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. (+) ve ( – ) kutupları vardır. Anahtar: Devrede ki elektriğin geçişini kontrol eden devre elemanıdır. Anahtar kapalı iken devreden elektrik geçer durumdadır, anahtar açıkken ise devreden elektrik geçmez ve ampul ışık vermez. Devre Elemanları SembolleriDEVREYE YARDIMCI ELEMANLARDuy: Ampulün bağlanmasını kolaylaştıran devre elemanıdır. Bir sembolü yoktur. Pil Yatağı: Pillerin bağlanmasını sağlayan elemandır. Herhangi bir sembolü yoktur. *NOT: Devreye yardımcı elemanlar olamadan da devre çalışıp ampul ışık verebilir. DEVRE ŞEMASIBir elektrik devresinin devre elemanlarını semboller çizerek oluşan şekle devre şeması denir. Elektrik enerjisi kullanılarak çalışan tüm cihazların devre şeması vardır. Anahtar açıkken devre çalışmaz, anahtar kapalıyken çalışır.Basit Bir Devrede Lamba Parlaklığını Etkileyen Faktörler; Basit Elektrik Devresi: Ampul, bağlantı kablosu, pil, ve anahtardan oluşan elektrik devresine basit elektrik devresi denir. Ampulün parlaklığını arttırmak için yapılacaklar;
*NOT: Devrede pillerin birbirine bağlanması çok önemlidir. Piller birbirine ters bağlanırsa ampul ışık vermez. Bir bilimsel araştırma yapılırken kontrollü deneyler yapılır. Deney sonuçlarına göre bilimsel veriler açıklanır. Kontrollü deney yapılırken üç tür değişken kullanılır.( Değişken: Bir deneyde yapılan değişikliklere değişken denir.)
ÖRNEK DENEY: Soru: Elektrik devresinde pil sayısı artarsa ampul parlaklığı değişir mi? Bağımlı Değişken: Deneyde gözlemlemek istediğimiz eleman ampulün parlaklığıdır. Yani pil sayısına bağımlıdır. Bağımsız Değişken: Pil sayısı burada bağımsız olarak arttırabileceğimiz elemandır. Kontrol Edilen Değişken: Ampul sayısı, kablo cinsini sabit tutarak iki deney arasında sadece bağımsız pil sayısı değişkeninin arttırılmasıyla bağımlı değişkeni gözlemlemek istiyoruz. |