5 sınıf sosyal bilgiler kültür ve miras konu özeti

Giriş Tarihi: 30.6.2021 14:19

Kültürel miras, toplumların geçmişten günümüze uzanan tarihini, geleneklerini, göreneklerini ve yaşayış biçimlerini öğrenmemizi ve incelememizi sağlar. Kültürel miraslar ait olduğumuz kültürleri gelecek nesillere aktaracak en doğru yapılardır. Bu yüzden kültür ve miras konusu 5. Sınıf sosal bilgiler dersinde önemli bir konu olarak ele alınır. Biz de bu konuyu ülkemiz ve Dünya'daki kültürel miraslara örnekler üzerinden sizler ile paylaşacağız.

KÜLTÜR VE MİRAS

Kültür ve miras tarih ve olaylardan meydana gelir. Bu kapsamda bazı kavramları öğrenerek kültürel miras konusunu daha iyi anlayabiliriz.

Tarih: Bir bilim dalıdır. Gerçekleşen olayları zaman ve yer göstererek belirli bir neden sonuç ilişkisi içerisinde verir. Tarih Milat, çağ ve yüzyıl olarak ayrılmıştır.

Milattan önce Hz. İsa'nın doğumu öncesi, Milattan sonra ise Hz. İsa'nın doğumundan sonrası olarak adlandırılır.

Çağ ise, belirli olaylar sonucunda biten ve başlayan zaman dilimleridir. İstanbul'un Fethi'ninOrta Çağ'ı bitirip Yeni Çağı başlatması gibi.

Yüzyıl ise bir zaman dilimidir. 21. Yüzyıl şu anda içinde bulunduğumuz yıldır.

ÜLKEMİZ VE DÜNYA'DAKİ KÜLTÜREL MİRASLARA ÖRNEKLER

Kültürel miraslar doğal ve yapay olmak üzere ayrılır. Doğal kültürel miraslar, kendiliğinden oluşan ancak koruma altına alınanlardır. Yapay kültürel miraslar ise dönemin liderleri tarafından yapılan tarihi yapılar. Türkiye'de Anadolu toprakları çok farklı kültür ve topluluklara ev sahipliği yapmıştır. İyonlar, Hitiler, Lidyalılar, Selçuklular, Urartular, Artuklular ve son olarak Osmanlı devletine ev sahipliği yapan Anadolu topraklarının her köşesinde kültürel miras örneklerine rastlayabiliriz. Şimdi dünyadan ve Türkiye'den kültürel miras örneklerini inceleyeceğiz.

TÜRKİYE'DE DOĞAL KÜLTÜREL MİRASLARA ÖRNEKLER

• Denizli – Pamukkale
• Nevşehir – Peribacaları
• Ağrı – Ağrı Dağı
• Balıkesir- Manyas Kuş Cenneti
• Antalya – Düden Şelalesi
• Rize- Ayder Yyalası
• Aksaray – Ihlara Vadisi
• Muğla – Ölüdeniz
• Antalya – Damlataş Mağarası
• Trabzon – Uzungöl
• Erzurum – Tortum
• Hakkari – Berçelan Yaylası
• Balıkesir – Kazdağı Milli Parkı
• Antalya – Manavgat Şelalesi
• Van – Akdamar Adası
• İstanbul – İstanbul Boğazı

Tarihi varlıklar

Tarihi varlıklar geçmişte yaşayan uygarlıklar tarafından günümüze ulaşan para, türbe, cami, köprü, antik kent, tiyatro, medrese ve kalelerdir.

Tarihi varlıklarımız tarihi mekan, tarihi nesne ve tarihi yapı olarak 3'e ayırlır. Traihi mekanda tarihi nesne ve yapılar bulunur. Traihi yapıda geçmiten insanlar tarafından inşa eidlen binalar bulunur. Tarihi nesne ise geçmişten günümüze ulaşan takı, kap, ve aletlerden meydana gelir.

Türkiye'deki kültürel miras örnekleri

• İstanbul – Ayasofya Müzesi
• Adıyaman - Nemrut Heykeli
• İzmir- Efes Antik Kent
• Antalya – Aspendos Tiyatrosu
• Diyarbakır – Surlar
• Trabzon – Sümela Manastırı
• Diyarbakır- Malabadi Köprüsü
• İstanbul – Sultan Ahmet Camii
• Edirne – Selimiye Camii
• Ağrı – İshak Paşa Sarayı
• İstanbul – Kız Kulesi
• Konya – Mevlana Türbesi
• Bursa – Cumalıkazık Köyü
• Rumeli Hisarı – İstanbul
• Erzurum – Çifte Minareli Medrese

Dünyadan kültürel miraslara örnekler

• İsviçre- St. Gall Manastırı
• Afganistan – Cam Minaresi
• Arjantin - Los Glaciares Ulusal Parkı
• Azerbaycan – Kobustan Mili Parkı
• Belçika – Grand Palas
• Bosna Hersek – Mostar Köprüsü
• Kırgızistan – İpek Yolu
• Çin Halk Cumhuriyeti - Çin Seddi
• Struve Jeodezi Arkı- 10 ülkede bulunan bir gözlem zinciridir. Struve Jeodezi Arkı'nın bulunduğu ülkeler: Belarus, Moldova, Rusya, Estonya, Finlandiya, Norveç, İsveç, Ukrayna, Letonya, Litvanya

2.Ünite : Kültür ve Miras

Konu : Geçmişten Günümüze Kültürümüz

İnsanlar, yaşadıkları toplumun kültürel unsurlarını zaman içinde öğrenirler. Öğrenilen değerler gelecek nesillere aktarılarak korunmaya ve sürdürülmeye çalışılır. Örneğin; bayramlarda aile büyüklerinin elini öpme geleneği geçmiş dönemlerden bize aktarılan kültürel bir değerdir. Kültürün nesilden nesile aktarılması, toplumu oluşturan her yaştan bireyi birbirine yakınlaştırır.

Kültür, geçmişten günümüze aktarılırken zaman içinde değişimlere uğrayabilir. Geçmişten gelen kültür mirasını alan yeni nesil, yaptığı yeniliklerle kültürün gelişmesine katkı sağlar. Bazı kültürel unsurlar zaman içinde yerini yepyeni değerlere bırakabilir. Örneğin; geçmişte insanlar sadece haftanın belirli günlerinde kurulan mahalle pazarlarından alışveriş yaparlardı. İnsanlar meyve, sebze ve kıyafet gibi çeşitli ihtiyaçlarını mahalle pazarlarından karşılardı. Günümüzde insanların önemli bir kısmı, alışveriş yapmak için her zaman açık olan çarşılara ve alışveriş merkezlerine de gitmektedir.

devamı için pdf dosyayı indiriniz..