Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki fark

YAZAR : AV. ÖZGE ÖZŞAYLAN SERT

Şirket türleri genel anlamıyla sermaye şirketleri ve şahıs şirketleri olmak üzere ikiye ayrılıyor. Sermaye şirketleri ile şahıs şirketlerinin kuruluşlarından tasfiyelerine kadar birçok aşamasında farklılıklar vardır. Bu farklılıklar avantaj veya dezavantaja dönüşebilir. Şimdi kısaca bu şirket türler arasındaki farklara göz atalım.

Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki fark

Şirket türleri arasındaki farklılıklara kısaca değindikten sonra bahsetmeden geçemeyeceğimiz bir konu daha var. Hukukumuzda tacir olabilmek için şirket kurmanıza gerek yoktur. Birçok kişi benim şahıs şirketim var derken aslında gerçek kişi tacir olduğunu ifade etmektedir. Gerçek kişi tacirler de bir şirket değil işletme söz konusudur ve bu bir şirket türü değildir.

Örneğin bir kafeyi işletmek için şirket kurmanıza gerek yoktur. Ancak siz kafeyi işletirken tacir sayılırsınız ve gerçek kişi tacir olursunuz. İşlettiğiniz kafe de bir ticari işletmedir. Tabii ki isterseniz bu kafeyi işletirken herhangi bir şirket türünü seçip şirketleşme yoluna da gidebilirsiniz. Şube ya da bayilik vererek çalışan büyük kafe zincirlerine baktığımızda şirketleşme yoluna gittiklerini görmekteyiz.

Karşılaştırmada da ifade ettiğimiz gibi şahıs şirketlerinde ortak sayısı bire düştüğünde şirket sona ermektedir. Bu yüzden Türk Ticaret Hukuku bakımından şahıs şirketi olarak kabul edilen şirketlerin tek başına kurulması mümkün değildir. İşlettiğiniz ticari işletme sizi şahıs şirketi yapmaz. Ama siz bir işletmeyi işletirken diğer koşullarında sağlanması durumunda tacir sayılırsınız.

Şahıs şirketleri ve sermaye şirketleri arasında çok fazla avantaj ve dezavantaj karşılaştırması yapabiliriz. Biz, girişimciler için ilk etapta önemli olan konular bakımından kısa bir karşılaştırma yaptık. Bu karşılaştırmadan yola çıkacak olursak;

Eğer elinizde belirli bir miktar sermayeniz varsa, (6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (‘‘TTK’’) md:580 hükmüne göre en az sermaye miktarı limited şirketler için 10.000 TL, Türk Ticaret Kanunu (‘‘TTK’’) md:332 hükmüne göre ise anonim şirketler için 50.000 TL) ve eğer tek başınıza bir şirket kurmak istiyorsanız sizin için sermaye şirketi kurmak daha avantajlı olabilir. Ancak elinizde bu kadar sermaye yoksa ve şirketleşme süreci için ilk etapta çok fazla sermaye ayırmak istemiyorsanız şahıs şirketlerine yönelmeniz uygun olacaktır.

Ayrıca girişiminizin ne tür bir girişim olduğu da şirket türleri arasında seçim yapmamızı etkileyecektir. Eğer küçük çapta bir girişimse ve büyük ticari faaliyetlerin olmayacağı düşünülüyorsa şahıs şirketleri tercih etmenin daha doğru olacağı kanaatindeyiz.

Bir veya birden fazla kişinin bir araya gelerek kazanç elde etmek, ürün veya hizmet sunmak amacıyla kurulmuş olan tüzel yapılar şirket olarak tanımlanır. Kuruluş amacı, yönetim şekli farklılıkları ve ürün/hizmete bağlı olarak farklı şirket türü bulunmaktadır. Bu yazımızda Şahıs, Anonim ve Limited şirketleri arasındaki farkları ve avantajları ele aldık. Peki, bu şirketlerin birbirinden farkı nedir? Hangi şirket hangi durumlarda avantaj sağlar?

Şahıs Şirketleri

Şahıs şirketleri, tek bir kişi ya da birden fazla kişi tarafından kurulabilir. Şirket, tüzel bir kişiliğe sahip olmanın yanı sıra ortaklarının sorumlulukları sınırsızdır. Ortak ekonomik çıkarlar elde etmek amacıyla kurulan bu şirketin ortaklığının devri zor bir süreçtir; çünkü ortakların tamamı onay vermediği sürece ortaklık payı başka kişilere devredilemez veya satışı yapılamaz. Şirket ortakları, şirketin borçlarına tüm varlıklarıyla sorumludur. Şirket vergi mükellefi değildir, şirketin ortakları gelir vergisi mükellefidir.

Şahıs Şirketleri Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) göre üçe ayrılır:

  1. Adi Komandit Şirket
  2. Adi Şirket
  3. Kolektif Şirket

Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki fark

Limited Şirket Nedir?

Bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişi tarafından ticaret unvanı altında kurulan bir şirket türü olan Limited şirket, belirli bir esas sermayesi olmakla birlikte bu sermaye, esas sermaye paylarının toplamından oluşur. Ortaklar, şirket borçlarından sorumlu değildir; sadece taahhüt ettikleri sermaye miktarı kadar sorumludurlar. 

Limited şirket türü, kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik amaç ve konu için kurulabilir. Limited şirketler, hisse senedi ve tahvil çıkaramaz; sermaye hisselere yerine paylara bölünür. Şirketin kendisi vergi sorumlusudur ve kurumlar vergisi mükellefidir. Ortak sayısı 50 kişiyi geçemez ve ana sermayesi en az 10.000 TL olmalıdır.

Anonim Şirket Nedir?

Önemli ekonomik faaliyetleri gerçekleştirmek için en uygun olan şirket türüdür. Bazı ticari faaliyetlerde anonim şirket kurulması zorunludur. Bunlara örnek olarak; bankacılık, sigortacılık ve finansal kiralama işleri yapan kuruluşlar verilebilir. Anonim şirketin ticaret unvanında A.O. (Anonim Ortaklık) veya A.Ş. (Anonim Şirket) ibaresinin bulunması zorunludur. Türk Ticaret Kanunu’na göre Anonim şirket, sermaye temin etmek amacıyla halka açılabilir ya da borç senedi ihraç edebilir. Ortakların ek ödeme yükümlülüğü yoktur; yalnızca taahhüt ettikleri sermaye payları ile şirkete sorumludur. 

Şirketin üçüncü kişilere sorumluluğu şirketin varlığı ile sınırlıdır. Şirket ortaklarının üçüncü kişilere sorumluluğu ise şirkete temin ettikleri sermaye miktarı ile sınırlıdır. Şirketin temel sermayesi bellidir ve eşit paylara bölünmüştür. Ortak sayısı en az 1 gerçek veya tüzel kişiden oluşmalı ve ana sermayesi en az 50.000 TL olmalıdır.

Ek not: E-Ticaret ve Faktoring şirketleri, anonim ve limited şirketlerin de içinde bulunduğu sermaye şirketi olarak veya şahıs şirketi olarak kurulabilir.

Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki fark

Anonim ve Limited Şirket Farkları

  • Limited şirket ve Anonim şirket arasındaki farklar ortak sayısı, ortakların sorumlulukları ve hisse devri açısından ortaya çıkar.
  • Anonim şirketlerde ortak sayısında bir kısıtlama yokken, Limited şirketlerde ortak sayısı en fazla 50 kişi olabilmektedir.
  • A.Ş.’lerde şirket ortakları sermaye borçlarını ödedikten sonra kamu borçlarından sorumlu olmazken, LTD.’lerde şirket ortakları SGK primi ve vergi borcu gibi kamu borçlarından taahhüt ettikleri sermaye oranıyla sorumludur.
  • Hisse devri ise LTD.’lerde A.Ş.’lere göre daha zor bir süreçte gerçekleşir. Limited şirketlerde hisse devri noter huzurunda yapılırken, Anonim şirketlerde bir hisse devri sözleşmesi işlemin gerçekleşmesi için yeterlidir. 

Hangi Şirket Türü Avantajlı?

Türkiye’de ticari işletmeler ilk olarak tüzel kişiliğinin olup olmamasına bağlı olarak değişiklik gösterir. Şahıs, Anonim ve Limited şirketlerin tüzel kişiliği olmasının yanında bu şirket türlerinin aralarında önemli farklar da vardır. Bu farklardan ilki; şahıs şirketi ortakları şirketin borçlarından tüm mal varlıkları ile sorumlu iken Limited ve Anonim şirketlerde şirketin kendisi kendi mal varlığı ve borçlarından sorumludur. Şahıs şirketleri; kolay kurulup, kolay kapatılabilen ve kuruluş masrafları diğerlerine göre az olan şirketlerdir.

Şirket sahibi olmak isteyen kişi ve yatırımcılar açısından, ticari risk ve iş hacmine bağlı olmakla birlikte en avantajlı şirket türü limited veya anonim şirket denilebilir; ancak başlangıç aşamasında olup fikrinizi küçük çaplı da olsa harekete geçirmeyi ve vergi avantajlarından yararlanmayı hedefliyorsanız şahıs şirketi doğru bir başlangıç olacaktır.

Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki fark

Şahıs şirketi mi daha iyi limited şirket mi?

Uzun vadede limited şirket, şahıs şirketine kıyasla daha avantajlı olabilir; ancak kısa vadeli hedeflerinizi hızlıca yerine getirmek açısından meşakkatli bir sürece sizi yönlendirebilir. Limited şirketin şahıs şirketine kıyasla farklarından en önemlisi daha sağlam bir yapılanmaya sahip olmasıdır.

Şahıs şirketi ile limited şirketi arasındaki fark nedir?

Limited şirketin şahıs şirketine göre en büyük avantajı yapısının daha sağlam olmasıdır. Ayrıca limited şirketteki roller çeşitli ve daha belirliyken şahıs şirketinde tüm sorumluluk tek bir kişidedir. Ayrıca şirkettekiler kendi aralarında kurdukları sözlü veya yazılı ortaklığın kurallarına tabidir.

Hangi şirket daha avantajlı?

Şahıs şirketi kurulduğunda ve herhangi bir aksilikle karşılaşılması durumunda şirketi kapatmak diğer şirket türlerine göre daha uygun maliyetli ve kolaydır. Anonim ve limited şirketler daha kurumsaldır ve yüksek kâr elde etmeyi garantilemiş girişimciler açısından daha avantajlıdır.

Limited şirket ne kadar vergi öder?

Gelir vergisi %15-%40 arasıdır. Limited şirket sabit %20 kurumlar vergisi öder. Küçük ve orta işletmeler şirket resmi ortağına kar payı ödemez. Böylece yıllık net net kar 80 bin üzerinde ise limited şirket daha az vergi öder.