5 yilini dolduran işçinin yillik izin hakki

Anasayfa » Genel » 50 Yaş ve Üzeri Çalışanların Yıllık İzin Hakkı

Show

5 yilini dolduran işçinin yillik izin hakki

Daha önceki yazılarımızda okuduğunuz gibi 4857 sayılı iş kanununun 53. maddesine göre çalışanların yıllık izin hakları; 

1 – 5 yıl arası : 14 gün  /  5 – 15 yıl arası : 20 gün  /  15 yıl ve fazla : 26 gün

den az olamaz. 

Bu izin hakları 50 yaşına henüz ulaşmamış çalışanlarımız içindir.

50 yaşından gün alan çalışanların emekli olsun yada olmasın işyerinde 1 yılı doldurduktan sonraki yıllık izin hakları 20 iş günüdür.

Bu günlere haftalık tatil, ulusal bayram yada işyerlerinde genel tatil günü sayılan (bayram arefesi gibi) günler yıllık izine eklenir. Bu izinler yıllık izin sürelerinden sayılmaz. 

Bu hakkı kazanabilmek için 50 yaşınıza tamamen ulaşmış olup 50. yaşınızdan gün almanız gerekmektedir. Eğer yaşınız tam olarak 50 olmamışsa yıllık izin hakkınızı kazandığınız gün 50 yaşından gün almışsanız 20 gün olarak yıllık izin hakkınızı kullanırsınız. 

Burada dikkat edilmesi gereken nokta şudur. Eğer yıllık izne çıkacaksanız ve bunun için yeterli paranız yoksa 4857 sayılı iş kanununun 57. maddesine göre henüz izine çıkmadan önce izinli olduğunuz sürenin maaşını işveren size ödemek zorundadır. Eğer maaş ödemesi yapılmadıysa nakit olarak da iş avansı şeklinde verebilir.

“Değişen Yıllık İzin Kullanım Hakları” Yazımızı Okumak İçin Tıklayın.

5 yilini dolduran işçinin yillik izin hakki

Y�ll�k izin nedir, y�ll�k izin süreleri ne kadard�r, nas�l hesaplayabilirsiniz, y�ll�k izin hakk� ve akl�n�za tak�lan tüm sorulara ait yan�tlar yaz�m�zda. Çal��anlar bu yaz�y� iyi okuyun, 2022 y�l�nda y�ll�k izine ait haklar�n�z� ö�renin! Çal��anlar y�ll�k izni kaç gün kullanabilir? Çal��anlar ne kadar süre çal��t�ktan sonra y�ll�k ücretli izin kullanabilir? Y�ll�k izin ücrete dönü�ür mü? Y�ll�k izin süresi sonraki y�la devreder mi? Y�ll�k izin süreleri kullan�lmazsa iptal olur mu? Bu sorular gibi sigortal� olarak çal��makta olan milyonlarca çal��an� çok yak�ndan ilgilendiren, y�ll�k ücretli izine ili�kin son dakika uygulamalar�n� da içeren tüm merak edilen sorular�n cevaplar�n� bu yaz� da bulabilirsiniz.

Y�ll�k �zin Süreleri Kaç Gündür?

Bir i�yerinde çal��makta olan i�çilerin belirli bir süre ayn� i�yerinde çal��malar� sonras� elde edecekleri y�ll�k izin haklar� mevcuttur.

Bu süre i�çinin ayn� i�yerinde çal��makta oldu�u y�ll�k k�dem süresine ve ya� durumunda göre de�i�mektedir.

Çal���lan Y�l Süresi

Y�ll�k �zin Süresi

1 - 5 Y�la Kadar

14 Gün

5 - 15 Y�la Kadar

20 Gün

15 Y�l ve Fazlas�

26 Gün

Y�ll�k izin süresi ya�a göre de�i�ir.

Çal��ma süreleri ne kadar olursa olsun, y�ll�k ücretli izin almaya hak kazanan on sekiz (18) ve daha küçük ya�taki i�çiler ile elli (50) ve daha yukar� ya�ta çal��an i�çilere verilecek y�ll�k ücretli izin süresi yirmi (20) günden az olamaz.

Tabloda belirtilen izin süreleri çal��ma y�l�na ve ya�a ba�l� de�i�kenlik gösteren y�ll�k ücretli izin süreleri olup, alt s�n�r olarak kabul edilen sürelerdir.

Y�ll�k ücretli izin süreleri sözle�me ile daha a�a��s� olmamak �art�yla daha uzun süreler olarak da belirlenebilmesi söz konusudur.

Y�ll�k �zin Nedir?

Bir i� sözle�mesi ile i�verene kar�� ba��ml� olarak i� gören i�çinin, uzun çal��ma süreleri ve çal��ma hayat�n�n zorlu ko�ullar� sebebiyle ruhen ve fizikken güç kaybetmesi nihayetinde, i� ili�kisinin devam� �art�yla en az bir y�l süreyle çal��mas�n� tamamlamas� halinde yorulan i�çiye i�veren taraf�ndan verilen anayasal hak y�ll�k izin hakk�d�r.

Y�ll�k Ücretli �zin Hakk� Ne Zaman Elde Edilir?

�� kanununa göre i�çilerin hak edece�i senelik izin süreleri i�çilerin ayn� i�verene ait bir veya birkaç i�yerinde sahip olduklar� k�dem sürelerine göre belirlenmektedir. ��e giri� tarihi itibariyle deneme süresi dâhil bir (1) y�l� dolduran i�çiler y�ll�k izin kullanmaya hak kazan�rlar.

Örnek; 10.01.2018 tarihi itibariyle i�e giren Semih Bey, 10.01.2019 tarihi itibariyle birinci y�l�n� doldurmu� olup, 11.01.2019 tarihi itibariyle y�ll�k izin kullanmaya hakk� kazanm��t�r.

1 y�ldan az süre çal��anlar�n y�ll�k izin hakk� yoktur.

��çiler, ayn� i�verene ait i�yerlerinde deneme süreleri de dâhil olmak üzere 1 tam y�l� doldurmak suretiyle y�ll�k ücretli izne hak kazan�rlar.

Dolay�s�yla 1 y�ldan az süreli olarak (1 ay, 6 ay, 10 ay… ) çal��anlar için y�ll�k ücretli izin hakk� yoktur.

Özel ko�ullar sakl� kalmak kayd�yla (mevsimlik i�çiler için ve bas�n i� kanuna tabi çal��anlar ile Deniz �� Kanuna tabi çal��anlar hariç) 1 y�ldan az süreyle çal��an i�çilerin y�ll�k ücretli izin haklar� bulunmamaktad�r.

Y�ll�k �zin Ücreti Nas�l Hesaplanmaktad�r?

Vefat etme ya da i�ten ayr�lma gibi durumlarda kullan�lamayan y�ll�k ücretli izin ücreti son brüt ücreti esas al�narak hesaplanmaktad�r.

Bu hesaplama i�lemine fazla mesai ücreti, prim ya da ek yard�m ücretleri gibi ücretlerin dahil edilmedi�ini bilmenizde fayda var.

Y�ll�k ücretli izin ücreti hesaplamas� yap�l�rken as�l ücret hesaplamas�nda oldu�u gibi SGK i�çi ve i�sizlik primi, Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintilerinin hesaba kat�lmas� gerekmektedir.

Söz konusu i�çinin; SGK i�çi ve i�sizlik primi, Gelir Vergisi kesintisiyle Damga vergisi kesintisi de bu hesaplamaya dahil edilmektedir.

Örnek; Brüt ücreti 3000 TL olan Taner Beyin kalan y�ll�k izin hakk� 10 gündür. ��ten ç�kar�ld���nda kendisine kalan izin hakk� için yap�lacak brüt ödeme miktar�;

3000/30 = 100 (Brüt günlük kazanç) 100x10 = 1000 TL olarak yap�lacakt�r.

Brüt Ücret

Günlük Brüt Ücret

Kalan Y�ll�k �zin Süresi

Y�ll�k �zine Tekabül Eden Ücret

SGK Pay�

()

Gelir Vergisi Matrah�

Gelir Vergisi (*)

Damga Vergisi

Y�ll�k �zine Tekabül Eden Net Ücret

(a)

(b)=(a)/30

(c)

(d)=(b)*(c)

(e)=(d)*0,15

(f)=(d)-(e)

(g)=(f)*0,15

(h)=(d)*0,00759

(�) = (d)-[(e)+(g)+(h)]

3.000,00

100,00

10

1.000,00

150,00

850,00

127,15

7,59

714,91

(*) Gelir vergisi oran�nda ilk dilim al�nm��, hesaplama s�ras�nda ilgili ayda olu�an dilime ait orana göre hesaplama yap�lmas� gerekmektedir.

Y�ll�k Ücretli �zin Süresi Sonraki Y�llara Devreder Mi?

Y�ll�kizin sürelerinin süresi içerisinde kullan�lmas� esast�r.

Anayasal bir hak olan y�ll�k izin hakk� i�çinin dinlenmesi esas�na dayal� olup, i� sözle�mesi devam etti�i sürece ücrete dönü�emez.

Y�ll�k izinlerin, i�çi taraf�ndan hak edildi�i y�l içerisinde mutlaka kullan�lmas� gerekmektedir.

��çiler taraf�ndan y�ll�k ücretli izne hak kazan�lan y�l içerisinde y�ll�k izin süresini tamam�n� kullanmamas� halinde kullan�lmayan y�ll�k izin süresi herhangi bir kanuni düzenlememe olmamas�na ra�men bir sonraki y�la devretmesinde ve devredilen sürelerin kullan�lmas�nda engel te�kil edecek kanuni bir zorunluluk yoktur.

Y�ll�k Ücretli �zin Süresi Bölünebilir Mi?

Y�ll�k ücretli izin süreleri bölünerek kullan�labilmektedir.

Fakat bu bölünme s�ras�nda bir tak�m farkl� esaslar bulunmaktad�r.

Y�ll�k ücretli izin süresinin bir bölümü on (10) günden a�a�� olmamak üzere bir bütün halinde kalan süreler ise k�s�m k�s�m kullan�labilecektir.

Örnek; Y�ll�k izin süresi 14 gün olan i�çi y�ll�k izinin bir bölümünü on (10) gün olarak kulland�ktan sonra kalan günleri i�verenin onay� ile birlikte arzu etti�i �ekilde kullanabilecektir.

Örnek; Y�ll�k izin süresi 26 gün olan i�çi y�ll�k izin süresinin bir bölümünü on (10) gün olarak kulland�ktan sonra kalan günleri i�verenin onay� ile birlikte arzu etti�i �ekilde kullanabilecektir.

Sonuç olarak y�ll�k ücretli izin süresi kaç gün olursa olsun i�çi taraf�ndan bu sürenin k�s�m k�s�m kullan�lmak istenilmesi halinde y�ll�k ücretli izin süresinin bir k�sm� on (10) günden a�a�� olacak �ekilde kullan�lamaz.

Y�ll�k Ücretli �zin Kullan�lmad���nda Para Olarak Talep Edilir Mi?

��çilerin sahip olduklar� y�ll�k izin hakk� Anayasa’m�z�n verdi�i bir hak olup, temeli i�çinin i�e gitmeyerek dinlenmesi esas�na dayanmaktad�r.

Dolay�s�yla anayasal bir hak olan y�ll�k izin hakk�n�n çal���l�rken ücrete dönü�mesi mümkün de�ildir.

Y�ll�k �zin Hakk� Kulland�r�lmazsa, ��çi Taraf�ndan Hakl� Fesih Hakk� Do�ar.

Y�ll�k iznin y�l içerisinde ne zaman kullan�labilece�i, i�veren taraf�ndan belirlenir.

��verenin sahip oldu�u bu hakk� iyi niyet kurallar� çerçevesinde kullanmas� gerekmektedir.

Y�ll�k ücretli izin yönetim hakk�n�n, i�veren taraf�ndan kötüye kullan�lmas� durumunda çal��an yasal haklar�n� kullanabilir.

Yani çal��an iznini hak etti�i tarihten, bir sonraki hak edi� tarihine kadar kullanmas� gerekir.

�� Kanununun 24. maddesi, i�çinin i� sözle�mesini hakl� nedenle fesih edebilece�i gerekçeleri göstermi�tir. Çal��an�n y�ll�k ücretli iznini hak edi� tarihinden itibaren, yeni hak edi� tarihine kadar kulland�rmayan i�verenin bu davran���, Ahlak ve �yi niyet kurallar�na uymayan davran��lar kapsam�na girmektedir. A�a��da bulunan Yarg�tay kararlar� da bu do�rultudad�r.

Yarg�tay 9. Hukuk Dairesinin 2001/17459 esas numaral� kararlar�nda; Hak kazand��� izni çal��makta iken i�verenden isteyen i�çi kendisine böyle bir iznin kulland�r�lmayaca�� aç�k ve kesin �ekilde ifade edildi�i takdirde i� Kanununda tan�nm�� olan haklar�n� kullanabilir. Örne�in i�çi için bu durum sözle�meyi hakl� nedenle fesih yetkisi verir demektedir.

22. H.D.`nin 2013/7567 E. , 2014/6472 K. say�l� ve 18.03.2014 tarihli karar�nda konuya ili�kin olarak vermi� oldu�u emsal nitelikteki kararda; y�ll�k izinin hangi tarihlerde kulland�r�laca�� i�verenin yönetim hakk� kapsam�nda olmakla birlikte talep hakk�n�n do�du�u y�l içerisinde izin hakk�n�n kulland�r�lmas� gerekti�i; ancak, y�ll�k ücretli iznin kulland�r�lmamas�n�n hakl� fesih sebebi olu�turabilmesi için çok uzun süre hiç izin kulland�rmamas� ya da talep edildi�i halde gerekçesiz olarak izin kulland�r�lmamas� gerekli oldu�unu belirtmi�tir.

2011/31608 E. , 2011/35332 K. say�l� ve 06.10.2011 tarihli Yarg�tay 9. H.D.`nin konuya ili�kin olarak vermi� oldu�u bir karar�nda; “ Her ne kadar i�veren hak edilen y�l�n sonuna kadar izin vermekte serbest ise de ancak bir y�l� a�k�n süreden sonra nedensiz izin vermeme halinde davac� i�çinin fesih hakk� do�aca�� gibi, i�veren izin talebine muvafakat vermek zorundad�r. ” �eklinde de�erlendirme yapm��t�r.

Yarg�tay 9. H.D. 24.03.2011 T. , 2009/7959 E. , 2011/8629 K. say�l� karar�nda Y�ll�k izin süresi taraflar�n anla�mas�yla ve bir bölümü 10 günden a�a�� olmamak üzere bölünebilir. Y�ll�k izinlerin talep edilmesine ra�men çok k�sa sürelerle kulland�r�lmas� i�çi aç�s�ndan hakl� fesih sebebi olarak de�erlendirilebilir. Ancak s�rf 10 günden k�sa olmas� nedeniyle kullan�lmam�� gibi de�erlendirilmez denilmi�tir.

Kullan�lmayan Y�ll�k �zin �ptal Olur Mu?

Y�ll�k izin sürelerinin i�çiler taraf�ndan hak edilen y�l içerisinde tamam�n�n kullan�lmas� esast�r.

Ancak çe�itli nedenlerle kullan�lamayan y�ll�k ücretli izin süresinin iptal edilmesi mümkün de�ildir.

Memurlar için durum farkl�

Kamuda çal��an memurlara, birbirini izleyen iki y�l�n izni bir arada verilebilir.

�lk olarak geçmi� y�ldan gelen y�ll�k izin süresi toplam izin süresinden dü�ülür.

Bununla birlikte cari y�l kapsam�nda ve bir önceki y�l kapsam�nda kullan�lmam�� olan y�ll�k ücretli izinler iptal olur.

Bu izinlerin sonraki y�llarda kullan�lmas� mümkün olmaz.

�� Sözle�mesinin Fetih Edilmesi Halinde Kalan Y�ll�k �zinleri Ne �ekilde Kullan�l�r?

�� kanuna göre, herhangi bir sebeple i� sözle�mesinin sona ermesi durumunda i�çinin hak kazan�p ta kullanmad��� y�ll�k izin sürelerine ait ücreti, sözle�menin sona erdi�i tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir.

Dolay�s�yla, i� sözle�mesi herhangi bir sebeple sona eren i�çinin hak kazanm�� oldu�u fakat kullanamad��� y�ll�k izin sürelerine tekabül eden ücretin, i� sözle�menin sona erdi�i tarihteki ücreti üzerinden i�çinin kendisi veya hak sahiplerine ödenmesi gerekmektedir.

Çal��an istifa etti�inde, y�ll�k ücretli izin paras�n� almaya hakk� vard�r.

Y�ll�k ücretli izin, i�çinin i�ten ne �ekilde ayr�ld���na göre ödenen bir alacak çe�idi de�ildir. Çal��makta oldu�u süre boyunca izinlerinin tamam�n� kullanmayan ve i�ten ayr�ld��� anda kullan�lmayan y�ll�k izine ait sürelerin ücretini hak eden i�çiye, kullan�lmayan y�ll�k izin sürelerine ait ücretlerin ödenmesi gerekir.

�� Sözle�mesinin Feshi Halinde ��çiye Ödenen Y�ll�k �zin Ücretine Ait Prime Esas Kazanç Hangi Ay�n Kazanc�na Dahil Edilmelidir?

Kullan�lmayan y�ll�k ücretli izin hakk�n�n i�çinin i� sözle�mesinin fesih edilmesi halinde i�çiye ödenmesi esast�r. Ayn� �ekilde i� sözle�mesinin feshi halinde kullan�lmayan y�ll�k ücretli izin sürelerine ait ücretlerin i�çiye ödenmesi gerekirken ilgili tutar�n i�çinin prime esas kazanc�na dâhil edilmesi �artt�r.

Buna göre, sigortal�lar taraf�ndan i� akdinin sona erdi�i tarihte sahip olunan ve kullan�lmayan y�ll�k ücretli izin hakk�na ait ücretlerin i�çinin hizmet akdinin sona erdi�i tarihteki ay�n kazanc�na dâhil edilmesi gerekmektedir.

Örnek; Çal��makta oldu�u i�yerinden 09.09.2018 tarihi itibariyle i� akdi fesih edilen Mehtap Han�m�n kullanmad��� y�ll�k izin ücreti i� akdinin fesih edildi�i tarihte kendisine ödenmi�tir. Dolay�s�yla Mehtap Han�ma ödenen y�ll�k izin ücretinin Eylül/2018 kazanc�na dâhil edilerek prime tabi tutulmas� gerekmektedir.

Örnek; Çal��makta oldu�u i�yerinden 10.08.2017 tarihi itibariyle i� akdi fesih edilen Nermin Han�m�n kullanmad��� y�ll�k izin ücreti 01.10.2017 fesih edildi�i tarihte kendisine ödenmi�tir. Nermin Han�ma ödenen y�ll�k izin ücretinin hangi tarihte ödenmi� oldu�una bakmaks�z�n i� akdinin fesih edildi�i tarih olan A�ustos/2017 kazanc�na dâhil edilerek prime tabi tutulmas� gerekmektedir.

�� akdinin feshi ile do�an y�ll�k izin hakk�n�n i�çiye ödenmesi esnas�nda prime esas kazanc�n üst s�n�r�n dikkate al�nmas� gerekmektedir.

��çilerin i� akdinin feshi sonras� kullan�lmam�� y�ll�k ücretli izin haklar�ndan do�an ücretleri i� sözle�mesinin fesih edildi�i ay�n kazanc�na ilave edilerek prime tutulmas� gerekmekte olup, bu i�lemin yap�lmas� esnas�nda prime esas kazanc�n üst s�n�r�n�n dikkate al�narak i�lem yap�lmas� gerekmektedir.

2020 y�l� için belirlenen günlük üst kazanç limiti 735,75 TL’dir.

Örnek; Çal��makta oldu�u i�yerinden 09.01.2020 tarihi itibariyle i� akdi fesih edilen Ahmet Beyin kazanc� 3.500,00-TL’dir. Kullanmad��� y�ll�k izin ücreti olarak ise kendisine 1.200,00-TL ödenmi�tir. Her iki kazanc�n toplam tutar� 4.700,00-TL olup, 9 günlük prime esas kazanc�n üst s�n�r� olan 6.621,75 TL’den dü�ük olmas� neticesinde tamam�n�n prime tabi tutulmas� gerekmektedir.

Örnek; Çal��makta oldu�u i�yerinden 10.01.2020 tarihi itibariyle i� akdi fesih edilen Hakan Beyin kazanc� 7.000,00-TL’dir. Kullanmad��� y�ll�k izin ücreti olarak ise kendisine 1.100,00-TL ödenmi�tir. Her iki kazanc�n toplam tutar� 8.100,00-TL olup, 10 günlük prime esas kazanc�n üst s�n�r� olan 7.357,50-TL’den yüksek olmas� neticesinde toplamda 7.357,50-TL’nin prime tabi tutulmas� gerekmektedir.

Sonuç olarak i�çiler için i� akdinin feshi ile do�an y�ll�k ücretli izin hakk�n�n ücrete dönü�erek i�çiye ödenmesi durumu i� akdinin fesih edildi�i tarihteki kazanca dâhil edilmesi gerekmektedir. Ayn� �ekilde bu i�lemin yap�ld��� s�rada prime esas kazanc�n üst s�n�r�n� dikkate al�narak i�lem yap�lmas� gerekmektedir.

Y�ll�k �zin Süresinde Y�l �zni Kaç Gündür?

Çal��anlar, y�ll�k ücretli izinlerini mutlaka i�yerinin oldu�u yerde geçirmek zorunda de�ildir.

Farkl� bir yerde y�ll�k izinlerini geçirmek istemeleri durumunda, gidi� ve dönü�lerini belgelemeleri �art� ile yoldaki süreleri i�veren 4 güne kadar ücretsiz yol izni vermek durumundad�r.

Fakat dört (4) günlük ücretsiz yol izninin i�çinin hakk� olan y�ll�k izin süresinin tamam�nda dikkate al�nmas� gerekmektedir.

Aksi durumda yani, izin sürelerinin parça parça kullan�lmas� halinde her izin süresi için ayr� bir yol hakk� do�acakt�r ki bu da düzenleme ile ba�da�maz.

Dolay�s�yla (4) dört günlük ücretsiz yol izninin bütün y�ll�k ücretli izin süresinin tamam� aç�s�ndan de�erlendirilmesi gerekmektedir.

Y�ll�k �zin Kurulu Nedir?

�� yerlerinde y�ll�k izin haklar� ile alakal� i�lemlerin yürütülmesini sa�lama amac�yla kurulan kurullara “Y�ll�k izin kurulu” ad� verilmektedir.

Çal��an personel say�s�n�n 100’ün üzerinde oldu�u i� yerlerinde y�ll�k izin kurulu kurulmas� zorunlu bir durumdur.

Y�ll�k �zin Kurulu Kimlerden Olu�ur?

Çal��an say�s�n�n 100’ün üzerinde oldu�u yerlerde y�ll�k izin kurulunun kurulmas� zorunlu olup, ��veren ya da i�veren vekilini temsilen bir, i�çileri temsilen ise iki ki�i olmak üzere toplamda üç ki�iden olu�an y�ll�k izin kurulu kurulmas� gerekmektedir.

Çal��an say�s�n�n 100’ün alt�nda oldu�u yerlerde y�ll�k izin kurulunun kurulmas� zorunlu de�ildir. ��veren ya da i�veren vekilinin görevlendirece�i 1 ki�i ile i�çilerin kendi aras�ndan seçecekleri bir temsilci vas�tas�yla yerine getirilir.

Y�ll�k �zin Kurulunun Görevleri Nelerdir?

Y�ll�k izin kurullar�n�n yerine getirmesi gereken görev ve yetkileri �u �ekildedir;

  • ��çiler taraf�ndan verilip i�veren veya i�veren vekili taraf�ndan izin kuruluna iletilen izin isteklerine göre haz�rlayaca�� izin çizelgelerini i�verenin onay�na sunmak.
  • �zin çizelgelerini; i�çilerin k�demlerini, izni belirli bir dönemde kullanmak bak�m�ndan içinde bulunduklar� zorunluluk veya engellerini, i�in aksamadan yürütülmesini ve i�çi say�s�n� göz önünde bulundurarak haz�rlamak.
  • ��çiler taraf�ndan kurula sunulan istek dilekçeleri ya da �ikayet dilekçelerinin incelenmesi ve inceleme sonucunda var�lan neticeyi/karar� hem i�verene hem de i�çiye beyan etmek
  • Çal��anlar�n ücretli izinlerini daha yararl� geçirmeleri amac�yla gezi, kamp ve tatil programlar� düzenlemek, bu programlar çerçevesinde hangi tedbirlerin al�nmas� gerekti�ini belirlemek ve i�verene gezi, kamp ya da tatil program� teklifleri sunmak

Y�ll�k �zin Formu Nas�l Doldurulur?

��veren, i�yerinde çal��an i�çilerin y�ll�k ücretli izinlerine ili�kin kullan�mlar�n� gösteren izin kay�t belgelerini tutmak zorundad�r. Y�ll�k izin forumunda i�çinin ad� ve soyad�, i�çinin sicil numaras�, iznin ba�lama tarihi ve biti� tarihi, yol izni talebi, i�e ba�lama tarihi, çal��an�n ve onaylayan�n imzalar�n�n bulunmas� gerekmektedir. Y�ll�k �zin Formu Örne�i indirmek için t�klay�n�z.

Y�ll�k �zin Cetveli Nedir?

Y�ll�k izin kay�t defteri olarak adland�r�lan fakat uygulama da izin cetveli olarak da bilinen, çal��anlar�n izin durumlar�na ili�kin bilgileri gösteren listeler, i�verenlerin çal��t�rmakta oldu�u i�çilere ait izin bilgilerini gösteren tutmakla zorunlu olduklar� defterdir. 

��verenler her i�çinin y�ll�k izin durumunu, ayn� esaslara ba�l� olmak üzere düzenleyece�i izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edebilir.

Y�ll�k izin cetvelinde çal��an i�çinin ad�-soyad�, i�yeri sicil numaras�, i�e giri� tarihi ve y�llar itibariyle; bir y�l önceki izin hakk�n� kazand��� tarih, bir y�ll�k çal��ma süresi içinde çal���lmayan gün say�s� ve nedenleri, izne hak kazand��� tarih, i�yerindeki k�demi, izin süresi, yol izni, iznin ba�lang�ç ve biti� tarihi, izinden dönü� tarihi, i�çinin imzas�n�n bulunmas� gerekmektedir. Y�ll�k Ücretli �zin Cetveli indirmek için t�klay�n�z.

Y�ll�k �zin Takip Çizgelgesi Bulunmas� Gereken Bilgiler Nelerdir?

Y�ll�k izin kurulunca haz�rlan�p ilan edilecek çizelgede i�çinin;

  • Ad� soyad�,
  • Sicil numaras�,
  • ��e giri� tarihi,
  • Y�ll�k izne hak kazand��� tarih,
  • ��yerindeki çal��ma süresi,
  • �zin günleri say�s�,
  • Yol izni günleri say�s�,
  • �znin ba�lama tarihi,
  • �znin sona erece�i tarih,

Bilgilerinin bulunmas� gerekmektedir.

Y�ll�k Ücretli �zin Hükümlerine Ayk�r� Davranmaman�n Cezas� Nedir?

Y�ll�k ücretli izin hakk� Anayasa’m�z�n çal��anlara sunmu� oldu�u bir hak olmas�ndan dolay� y�ll�k izin hakk� hiçbir suretle engellenemez. Bu nedenden dolay� y�ll�k izin hakk�n�n kullan�ma engel olan ki�i ve kurumlara cezai yapt�r�m uygulanmaktad�r. 2019 y�l� için y�ll�k ücretli izne ayk�r� �ekilde hareket edenlere verilecek ceza miktarlar� verilmi�tir.

2020 Y�l� �tibariyle �� Kanunu’na Göre Uygulanacak �dari Para Cezalar�

Cezay� Gerektiren Fiil

Ceza Tutar� (��çi Ba��na) (TL)

Y�ll�k ücretli izni yasaya ayk�r� �ekilde bölmek

511,16

Sözle�mesi fesh edilen i�çiye y�ll�k izin ücreti ödememek

511,16

Y�ll�k izin yönetmeli�inin esas usullerine ayk�r� olarak izni kulland�rmamak veya eksik kulland�rmak

511,16

Ceza oranlar� her y�l yeniden de�erleme oranlar�na göre artt�r�lmaktad�r.

Y�l�k Ücertli �zin Hesab�nda Çal���ml�� Gibi Say�lan Haller Nelerdir?

��çilerin y�ll�k ücretli izin hakk�n�n hesaplanmas� s�ras�nda;

  • ��çinin u�rad��� kaza veya tutuldu�u hastal�ktan ötürü i�ine gidemedi�i günler,
  • Kad�n i�çilerin do�umdan önce ve sonra çal��t�r�lmad�klar� günler,
  • ��çinin muvazzaf askerlik hizmeti d���nda manevra veya herhangi bir kanundan dolay� ödevlendirilmesi s�ras�nda i�ine gidemedi�i günler, (Bu sürenin y�lda 90 günden fazlas� say�lmaz.)
  • Çal��makta oldu�u i�yerinde zorlay�c� sebepler yüzünden i�in aral�ks�z bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak i�çinin çal��madan geçirdi�i zaman�n 15 (on be�) günü, (i�çinin yeniden i�e ba�lamas� �art�yla),
  • Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri,
  • Röntgen muayenehanelerinde çal��anlara pazardan ba�ka verilmesi gereken yar�m günlük izinler,
  • ��çilerin arabuluculuk toplant�lar�na kat�lmalar�, hakem kurullar�nda bulunmalar�, bu kurullarda i�çi temsilcili�i görevlerini yapmalar�, çal��ma hayat� ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplant�lara yahut i�çilik konular� ile ilgili uluslararas� kurulu�lar�n konferans, kongre veya kurullar�na i�çi veya sendika temsilcisi olarak kat�lmas� sebebiyle i�lerine devam edemedikleri günler,
  • ��çilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalar�n�n, e�lerinin, karde� veya çocuklar�n�n ölümünde üç güne kadar verilecek izinler,
  • K�sa çal��ma süreleri,

çal���lm�� gibi say�lan hallerdir.

Toplu Y�ll�k �zin Nedir?

��veren ya da i�veren vekili Nisan ve Ekim aylar� aras�ndaki süre kapsam�nda i�çilerin tamam�n� ya da bir k�sm�n� toplu izne ç�karabilir.

Toplu iznin uygulanmas� halinde i�veren, i�yerinin korunmas�, i�yerinde bulunan araç, gereç veya makinalar�n güvenli�i, temizlenmesi, haz�rlanmas� veya bak�m� amaçl� zorunlu durumlar için yeterli say�da personeli toplu izin uygulamas� d���nda tutabilir. Bu durumda olan i�çilerin y�ll�k izin haklar� toplu iznin öncesinde veya sonras�nda kulland�r�l�r.

Toplu izin uygulamas�na karar verilmesi durumunda henüz y�ll�k izne hak kazanmayan i�çiler de toplu izinden faydaland�r�labilir.

Toplu izin uygulamas�nda karar verilmesi halinde izin kurulu; y�ll�k toplu izne ayr�lacak i�çilerin tümünün izin süresini, yol izni isteklerini ve bitimini ayr� ayr� gösterecek �ekilde izin çizelgelerini düzenlemek zorundad�r.

Y�ll�k Ücertli �znin Zamana��m�nda Süre 5 Y�l M�, 10 Y�l M�?

Y�ll�k ücretli iznin i� sözle�mesinin devam etti�i süre boyunca 4/a’l� sigortal� çal��anlar için zamana��m�na u�rama imkân� yoktur. Fakat i� sözle�mesinin bitimi ile birlikte kullan�lmayan y�ll�k izinler ücrete dönü�mektedir. Belirli bir süre içerisinde talep edilemeyen y�ll�k izin sürelerine ait ücretler zamana��m�na tabi olmaktad�r.

Y�ll�k izin ücretine ili�kin zamana��m� süresinin 5 y�l m� yoksa 10 y�l m� oldu�u yönünde tart��malar sürmekte iken as�l olan her ikisinin de do�ru oldu�udur. �öyle ki; Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlü�e girdi�i 01.07.2012 tarihinden önce yap�lan fesihlerde y�ll�k izin ücreti zamana��m� süresi fesih tarihinden itibaren 5 y�ld�r

Feshin 01.07.2012 tarihinden sonra yap�lmas� durumunda 6098 say�l� Türk Borçlar Kanunu’nun 146, 147/1 inci maddeleri uyar�nca zamana��m� süresi 10 y�l olarak kabul edilmi�tir.

9. Hukuk Dairesi bir karar�nda benzer �ekilde, “Y�ll�k izin ücreti i� sözle�mesinin feshiyle muaccel olup dönemsel bir nitelik ta��mad���ndan, 6098 say�l� Türk Borçlar Kanunu uygulamas� yönünden 10 y�ll�k genel zamana��m�na tabidir.” �eklinde görü� vermi�tir.

Sonuç olarak;

�� Akdinin Fesih Tarihi

Zamana��m� Tarihi

01.07.2012 tarihinden Önce Yap�lan Fesihler

5 y�l

01.07.2012 tarihinden Sonra Yap�lan Fesihler

10 y�l

5 Y�l Çal��an ��çi 14 Gün Mü, 20 Gün Mü Y�ll�k �zin Kullanacakt�r?

�� Kanunu’nun 54. Maddesi çal��anlar�n y�ll�k izinlerini hangi y�l kullanabileceklerini aç�klar. �lgili maddede yer alan ifade �öyledir:“��çi, her hizmet y�l�na kar��l�k, y�ll�k iznini gelecek hizmet y�l� içinde kullan�r.” Bu madde ile hüküm alt�na al�nm�� olup, y�ll�k ücretli izin hakk� kazanan i�çi kazanm�� oldu�u süreyi bir sonraki çal��ma y�l� içerisinde kullanabilecektir. Dolay�s�yla 1. y�l�n izni, 2. y�lda 2. y�l�n izni 3. y�lda kullan�lacakt�r. 

��çi ve i�verenler aç�s�ndan özellikle gün de�i�imlerine neden olan y�l de�i�imlerinde elde edilecek y�ll�k ücretli izin hakk� süresi kimi zaman soru i�aretlerine neden olmaktad�r.

�lgili madde hükmünün gere�i olarak bir i�yerinde çal��makta olan i�çi 5. y�l çal��mas�n�n kar��l��� olarak 14 gün y�ll�k ücretli izin hakk�n� 6. y�l� içerisinde kullanacakt�r.

Alt� (6) y�ll�k çal��mas�n�n kar��l��� olarak ise elde edece�i yirmi (20) günlük y�ll�k ücretli izin hakk� 7. y�l�n içerisinde hak kazanacakt�r. 

Örnek; 14.09.2012 tarihinde bir i�yerinde çal��maya ba�layan Mehtap Han�m, 14.09.2017 tarihi itibariyle be�inci (5.) y�l�n� doldurmu�, 15.09.2017 tarihinden itibaren 14 gün y�ll�k ücretli izin hakk� elde etmi�tir. Mehtap han�m 14.09.2018 tarihinde alt�nc� (6.) y�l�n� doldurmu�tur. 6 y�ll�k çal��ma süresinin kar��l��� olarak 15.09.2018 tarihinden itibaren yirmi (20) gün y�ll�k ücretli izin hakk� elde etmi�tir.

Resmi Tatiller ile Hafta Tatilleri Çal��anlar�n Y�ll�k �zni Kapsam�nda M�d�r?

Çal��anlar�n hak etmi� olduklar� y�ll�k ücretli izin sürelerinin hesaplanmas�nda resmi tatiller ve hafta tatilleri genel tatil kapsam�nda say�ld���ndan i�çinin y�ll�k izin sürelerinin hesaplanmas� s�ras�nda genel tatil günleri izin hesab�na kat�lmaz.

Y�ll�k �zin Süresinde Cumartesi Günleri Hesaba Kat�l�r M�?

Y�ll�k izin süresinin hesaplanmas� s�ras�nda cumartesi günleri çal��mayan i�letmeler için cumartesi günlerinin hesaplamaya dâhil edilip edilmeyece�i i�çi ve i�verenler aç�s�ndan soru i�areti yaratan bir konudur. �� Kanunu aç�s�ndan hafta sonu tatili say�lmayan cumartesi günleri, i�çilerin cumartesi günleri çal���p çal��mad���na bak�lmaks�z�n i� günü say�lmaktad�r.

Dolay�s�yla y�ll�k ücretli izin süresinin hesaplanmas� s�ras�nda cumartesi günlerinin de i� günü olarak de�erlendirilerek y�ll�k ücretli izin süresi içerisinde de�erlendirilmesi gerekmektedir.

Örnek; Çal��makta oldu�u i�yerinde ilk y�l�n� dolduran ve 14 gün y�ll�k ücretli izin hakk� kazanan Ay�e Han�m, 03 Eylül 2018 Pazartesi günü y�ll�k iznine ayr�lm�� ilk olarak 14 günlük y�ll�k iznini kullanm��t�r. 14 günlük y�ll�k izin süresi 18 Eylül 2018 tarihinde bitmi� 19 Haziran 2018 tarihinde i� ba�� yapm��t�r. Cumartesi günleri çal��mayan Ay�e Han�m�n y�ll�k izin süresinin hesaplamas�nda 03-19 Eylül 2018 tarihleri aras�nda yer alan cumartesi günlerinin 14 günlük sürenin hesaplanmas�nda izin süresine dâhil edilmesi gerekmektedir.

�hbar Süresi Y�ll�k �zin Süresinde Kulland�r�labilir Mi?

Y�ll�k izne ili�kin merak edilen sorulardan biride, i�çi ile i�veren aras�ndaki i� sözle�mesinin ihbar süreleri kulland�r�lmas�yla sona erdi�inde, i�çinin y�ll�k izne hak kazan�p kazanmayaca��d�r. Burada süreç i� sözle�mesinin i�çi veya i�veren taraf�ndan sonland�r�lmas�na göre de�i�mektedir.

�� kanunun 59’uncu maddesinde, “��veren taraf�ndan i� sözle�mesinin feshedilmesi halinde ihbar süresiyle y�ll�k ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.” Olarak hüküm alt�na al�nm��t�r. �lgili maddeden anla��laca�� üzere i� sözle�mesinin i�çi veya i�veren taraf�ndan sonland�r�lmas�na göre ihbar süresi ile y�ll�k ücretli izin sürelerinin kullan�m�n�n �ekillenece�idir.

�� sözle�mesinin ��veren taraf�ndan sonland�r�lmas�

�� sözle�mesini i�veren taraf�ndan sonland�r�lmas� durumunda, i�çiye ihbar süresinin kulland�r�lmas� süresinde ayn� zamanda sahip oldu�u y�ll�k izin süresi kulland�r�lmaz. �hbar süresinde y�ll�k izin hakk�n�n kulland�r�lmas�, halinde ise ihbar süresi eksik kulland�rm�� veya kulland�r�lmam�� olarak kabul edilir ve i�veren ihbar tazminat� ödemek durumunda kal�r.

��verenin y�ll�k izine tekabül eden ücretin ödenmesi yerine y�ll�k izin kulland�rmak istemesi durumunda, y�ll�k izin süresi kadar ihbar süresi uzamal�d�r.

�� sözle�mesinin ��çi taraf�ndan sonland�r�lmas�

�� sözle�mesini i�çi taraf�ndan sonland�r�lmas� durumunda ise ihbar süresinde y�ll�k izin kulland�r�labilir.

Y�ll�k �zin Süresinde Ba�ka Bir ��yerinde Çal���labilir Mi?

Y�ll�k ücretli izin süresini kullanan i�çinin bu süreler içerisinde ücretli veya ücretsiz bir �ekilde çal��mas� yasakt�r. Y�ll�k ücretli iznini kullanmakta olan i�çinin izin süresi içinde ücret kar��l��� bir i�te çal��t��� anla��l�rsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret i�veren taraf�ndan geri al�nabilir. 

Dolay�s�yla esas olan i�çinin y�ll�k ücretli izin süresinde dinlenmesidir ve bu sürelerin kullan�ld��� zamanlarda ücretli ya da ücretsiz olarak çal��malar� yasakt�r.

Ayn� ��yerine Tekrar ��e Ba�lanmas� Halinde Önceki Çal��ma Süreleri Y�ll�k �zne Etki Eder Mi?

��çiler aç�s�ndan daha önce çal��makta olduklar� i�yerinden ayr�lmalar� ve sonras�nda tekrar ayn� yerde i�e ba�lamalar� çal��ma hayat�nda s�k kar��la��lan durumlar�ndan biridir. ��çinin ayr�lm�� oldu�u i�yerinden y�ll�k ücretli izinlerini al�p almamalar�na göre tekrar ayn� yere i�e giri�lerinden kaynaklanan y�ll�k izin haklar� de�i�ecektir.

��çi daha önceki çal��ma süresinde y�ll�k izinlerini kullanmam�� ise ücretini almas� gerekir.

��çiler daha önceki çal��ma sürelerine ait kullan�lmam�� y�ll�k ücretli izni mevcut ise ve i� akdinin sonland��� s�rada bu izinlere ait ücretini almam�� ise, ödenmemi� y�ll�k ücretli izne tekabül eden ücretin i�çiye her hâlükârda ödenmesi �artt�r. Hatta i�çinin ayn� i�yerinde tekrar i�e ba�lamam�� olsa dahi kullan�lmayan izinlere ait ücretlerin ödenmesi zorunludur.

��çi daha önceki çal��ma süresinde y�ll�k izinlerini kullanm�� ise eski süreler dikkate al�nmaz.

��çiler daha önceki i�yerinde 1 y�ll�k süreyi dolduramamas� nedeniyle y�ll�k ücretli izne hak kazanmadan i�ten ayr�lm�� ise, i�çinin ayn� i�yerinde tekrar i�e ba�lamas� durumunda önceki çal��mas�ndan kalan süre y�ll�k izne hak kazanmay� sa�layan 1 y�ll�k çal��ma süresinin hesab�nda dikkate al�nmal�d�r.

Fakat önceki çal��ma sürelerine tekabül eden ilgili izinlerin tamamen kullanm�� ya da kullanmad��� izne ait ücretini alm�� ise, daha sonra ayn� i�yerinde tekrar i�e ba�lamas� halinde y�ll�k izne hak kazan�lmas� için gereken 1 y�ll�k sürenin hesab�n�n s�f�rdan ba�lat�lmal�d�r. Dolay�s�yla önceki çal��ma sürelerine ait geçen zamanlar dikkate al�nmaz.

Kullan�lamayan süreler ayn� i�verene ba�l� yerdeki yeni i�e giri�te hesaba dahil edilir.

�� Kanunu kapsam�nda bu konu �u madde ile aç�klanm��t�r:“Y�ll�k ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesab�nda i�çilerin, ayn� i�verenin bir veya çe�itli i�yerlerinde çal��t�klar� süreler birle�tirilerek göz önüne al�n�r” �eklindedir.

Dolay�s�yla i�çinin bir tam y�l� doldurmad��� için y�ll�k izne hak kazan�lmad��� sürelerin, i�çinin ayn� i�verene ait i�yeri ya da i�yerlerindeki sonraki çal��ma sürelerine eklenerek y�ll�k izin hakk�n�n belirlenmesi gerekmektedir.

Örnek; Bir atölyede i�çi olarak çal��makta Adnan Bey 1 y�l 5 ay hizmeti süresine sahip iken yasal haklar� ödenerek i� sözle�mesi feshedilmi�tir. Adnan Bey’in 1 y�ll�k çal��mas�na kar��l�k gelen y�ll�k izin hakk�n� kullanm��t�r. Fakat kullanamad��� ya da ücretini alamad��� 5 ayl�k çal��ma süresi mevcuttur. Adnan Bey ayn� i�verene ba�l� i� yerinde tekrar i�e ba�lam��t�r. Bu durumunda söz konusu 5 ayl�k tasfiye edilemeyen çal��ma süresi yeni i�e ba�lad��� dönem hizmet süresine eklenmesi gerekmektedir.

��veren ��çiyi Zorla Y�ll�k �zne Ç�kartabilir Mi?

Y�ll�k ücretli izne hak kazanan i�çinin ilgili y�lda ücretli izin süresini kullanmas� i�verenin yükümlülü�ündedir. Fakat i�çinin y�ll�k ücretli izin hakk�n� kullanmak istememesi halinde ise i�verenin i�çiyi kendi inisiyatifini kullanarak y�ll�k ücretli izne ç�karabilir.

Ücretsiz izin, �� Kanunu kapsam�nda kar��l��� olan, yasal bir izin türüdür. ��çinin çal��mad��� ve dolay�s�yla i�verenden ücret alma hakk�n�n olmad��� zaman dilimini kapsar. �� Kanunu, ücretsiz izin durumunun 3 �ekilde mümkün olabilece�ini belirtiyor. Kanun kapsam�nda bu 3 durum �u �ekilde:

  • Çal��an�n i�yerinin bulundu�u yerden ba�ka bir yerde izin kullanmak istemesi durumunda, yol izni olarak 4 güne kadar uzayabilen bir süre ücretsiz olmak kayd�yla izin verilebilir.
  • Kad�n i�çi talep ederse do�um izninin ard�ndan 6 aya kadar ücretsiz izin alabilir.
  • ��çinin hamile olmas� ve çal��mamas� doktor raporu ile belgelenirse, i�çinin de talep etmesi durumunda hamilelik sona erene dek ücretsiz izin hakk� kullan�labilir.

Bu haller d���nda i�veren i�çiyi ücretsiz izine ç�karmaya zorlayamaz, ücretsiz iznin uygulamaya konulabilmesi i�çinin r�zas�na ba�l�d�r. ��çinin r�zas� olmadan i�veren taraf�ndan i�çinin zorla ücretsiz izne ç�kar�lmaya çal���lmas� i�çinin hakl� fesih hakk�n� do�urmakta olup i�çiye hakl� fesih hakk� sa�lar.

Daha detayl� bilgi için; http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/erkan/016/ linkine t�klay�n�z.

Y�ll�k �zin Süresinden Vazgeçebilir Mi?

Y�ll�k ücretli izin hakk� i�çilere, en az bir y�ll�k k�demleri kar��l���nda verilmektedir. 

Y�ll�k izin hakk� Anayasa’m�z�n vermi� oldu�u bir hak olup i�çi kendi arzusu ile bu hakk�ndan vazgeçemez.

Ayn� �ekilde i�veren de bu hakk�n kullan�m�na engel olamaz.

Y�ll�k Ücretli �zin Sadece Yar�m Gün Olarak Kullan�labilir Mi?

Yar�m günlük y�ll�k izin hakk�na olup olmad��� mevzuatta belirlenmemi�tir. ��çi ile i�veren aras�nda mutabakat�n sa�lanmas� ko�uluyla özellikli dini bayramlar öncesi arife günlerine ili�kin yar�m günlük çal��ma süresi y�ll�k izne dönü�türülebilir. Sonuç olarak kanuni aç�dan herhangi bir k�s�tlama olmamas� dolay�s�yla i�çilerin talebi do�rultusunda yar�m günlük y�ll�k izin hakk�n�n kullan�lmas� mümkün olabilir.

Y�ll�k �zinde Rapor Al�nmas� Halinde Y�ll�k �zin Uzar M�?

�� Kanununda bu sorunun yan�t� oldukça aç�k, ilgili madde �öyle diyor:“ ��veren taraf�ndan y�l içinde verilmi� bulunan di�er ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastal�k izinleri y�ll�k izne mahsup edilemez.” olarak hüküm alt�na al�nm��t�r. Dolay�s�yla hastal�k nedeniyle al�nm�� olan raporlar�n y�ll�k izinden say�lamayaca�� ifade edilmi�tir.

Y�ll�k izin s�ras�nda rapor alan i�çinin raporlu oldu�u günler y�ll�k izinden say�lmayacakt�r. Y�ll�k izin süresinde raporlu olunan günler y�ll�k izinden say�lmayacak ve i�verence ileride bir tarihte kullan�lmas�na müsaade edilecektir.

��çi taraf�ndan al�nan rapor tarihi e�er y�ll�k izin biti� tarihinden önce ise y�ll�k izin biti� tarihinde, sonra ise rapor tarihinde i�çinin i�ba�� yapmas� gerekmektedir.

��e �ade Davas� Sonras� �lave Y�ll�k �zin Do�ar M�?

��çi taraf�ndan i�yerine aç�lan i�e iade davas� sonucu i�e dönmeye hak kazanan i�çinin bo�ta geçen sürelerinin hizmet süresine eklenmesiyle yeni hizmet süresi üzerinden y�ll�k izin hakk� do�abilir. ��veren de i�e iade davas�n� kazanan i�çiye 4 aya kadar bo�ta geçen süreleri için ücret ve di�er haklar�n� faydaland�rmakla yükümlüdür.

Örnek; Geçersiz feshin gerçekle�ti�i s�rada on bir (11) ay hizmet süresi bulunan Taner Bey y�ll�k ücretli izin hakk� bulunmamaktad�r. ��e iade davas� sonucu bo�ta geçen üç (2) ayl�k süresinin hizmet süresine ilave edilmesi sonucu Taner beyin hizmet süresi bir (1) y�l bir (1) ay olaca��ndan i�e ba�lat�lmad��� takdirde kendisine y�ll�k izin ücretinin de ödenmesi gerekmektedir.

��veren 1 ay içerisinde i�çiyi i�e ba�latmazsa i�çinin y�ll�k izin alaca��n� o tarihte ödenmesi gerekir.

��çinin i�e iade davas� açmas� halinde, i�çinin 4 aya kadar geçen bo�ta geçen süreleri çal���lm�� gibi say�l�r ve bo�ta geçen ücretin i�çiye ödenmesi gerekmektedir. ��çinin i�ten ç�k�� tarihi itibariyle sahip oldu�u y�ll�k cüretli iznine ili�kin alaca��n� almas� i�e iade davas�na göre belirlenecektir.

��çinin i�e iade davas�n� kazanmas� ve i�yerine ba�vurusunu yapmas�na ra�men yasal bir ayl�k i�e ba�latma süresi içerisinde i�e ba�lat�lmamas� durumunda i�e ba�latmama an� fesih an� olarak kabul edilecek ve y�ll�k izin alaca�� bu tarihte muaccel olacakt�r.

��e iade davas� sonucu i�e ba�lat�lmas� halinde y�ll�k izin ücretini isteyemez.

��çinin i�e iade davas� sonucunda i�e ba�lat�lmas� halinde, önceki fesih iptal olmu� oldu�undan ve i� ili�kisi devam etti�inden y�ll�k izin ücretini isteyemez.

Memurlar�n Y�ll�k �zin Süreleri ve Bilinmesi Gerekenler

Kamuda çal��makta olan memurlar belirli süre ve �artlarda çal��mas� sonucu hak edecekleri y�ll�k izin haklar� mevcuttur. Y�ll�k izin süresi çal���lan y�l ve memuriyet görevine göre de�i�mektedir. Hizmet süresine göre memurlar�n hak edecekleri y�ll�k izin süreleri a�a��daki gibidir.

Hizmet Süresi

Y�ll�k �zin Süresi

1 - 10 y�l

20 gün

10 y�l ve yukar�s�

30 gün

Ö�retmenlerin y�ll�k izin süresi

Kamuda ö�retmen olarak çal��an memurlar�n y�ll�k izin süresi yaz tatili süreleri içerisinde de�erlendirildi�inden ayr�ca y�ll�k izin haklar� bulunmamaktad�r.

Radyoaktif bölümlerde çal��anlar ekstra bir ay izin

Kamudaki hizmetleri esnas�nda radyoaktif ���nlar ile çal��an personellerin, her y�l y�ll�k izin sürelerine ilave olarak 1 ay sa�l�k izni verilir.

�ki y�l�n izni birlikte kullan�labilir.

Devlet memurlar� hangi resmi devlet kurumunda çal���yor olursa olsun, ard� ard�na iki y�l�n iznini bir arada kullanma hakk�na sahiptir.

�lk olarak geçmi� y�ldan gelen y�ll�k izin süresi toplam izin süresinden dü�ülür.

Cari y�l ile bir önceki y�l hariç, önceki y�llara ait kullan�lmayan izin haklar� ise dü�er.

En fazla iki�er toplamda dört gün yol izni

Memurlar�n y�ll�k izin sürelerine ek olarak gidi� ve dönü� süreleri için en fazla dört gün izin verilebilmektedir. Bu izin süresinin görevlerini ifa ettikleri yerler d���nda geçirmesi �art� ve izinlerini geçiren memurlara, çok zorunlu ve çok ender durumlarda yetkili amirlerinin gerek ve uygun görmesi durumunda kulland�r�lmas� esast�r.

Y�ll�k izin süresinin bir takvim y�l� içerisinde k�s�m k�s�m kullan�lmas� halinde ise sadece tek bir k�sm� için yol iznin verilmesi ve kullan�lan yol iznin gidi� ve dönü� süreleri için iki�er toplamda dört gün olmas� esast�r.

Cumartesi ve pazar günleri y�ll�k izin hesab�na dâhil edilir.

Kamuda çal��an memurlar için y�ll�k izin sürelerinin hesaplanmas� esnas�nda y�ll�k izin kulanm�� olduklar� tarihler aras�nda kalan cumartesi ve pazar günleri y�ll�k izin hesaplamas�nda dâhil edilir. Fakat y�ll�k iznin ba�lang�ç ve biti� tarihlerinin cumartesi ve pazara denk gelmesi durumunda ise bu süreler y�ll�k izinden say�lmaz.

Örnek; Kamuda çal��makta olan Ahmet Bey, 18 Haziran 2018 Pazartesi tarihi itibariyle sahip oldu�u y�ll�k izinin 12 günü kullanm��t�r. Ahmet Beyin kullanm�� oldu�u 12 günlük y�ll�k izin süresinin içerisinde yer alan cumartesi ve pazar günleri toplam 12 günlük y�ll�k izin süresi içerisinde de�erlendirilirken, iznin ba�lang�ç ve biti� tarihinde yer alan cumartesi ve pazar günleri bu hesaba dâhil edilmez.

Memurlar y�ll�k izin sürelerini parça parça kullanabilir mi?

Kamu personelleri için y�ll�k izin sürelerinin parça parça kullan�lmas�na engel te�kil edecek bir durum bulunmamaktad�r. Ancak hizmet gereksinimi aç�s�ndan bu sürelerin birer gün birer gün olarak kullan�lmas�nda k�s�tlamalar do�abilir.

Bunun do�rultusunda, hizmet gereklerinden kaynaklanan olu�an zorunlu durumlar d���nda, memurlar�n y�ll�k iznini parça parça kullan�m�na say� s�n�r� getirilmesi uygun olmaz. Dolay�s�yla memurlar�n sahip olduklar� izin sürelerini yetkili amirlerinin izni dâhilinde ve hizmet gereksinimleri nedeniyle olu�abilecek zorunlu durumlar d���nda k�s�m k�s�m kullanmalar�nda herhangi bir engel husus bulunmamaktad�r.

Ta�eron ��çiler �çin Y�ll�k Ücretli �zin Ne �ekilde Uygulanmaktad�r?

Ta�eron olarak çal��makta olan i�çilerin sahip olduklar� y�ll�k ücretli izin haklar� di�er çal��an i�çilerin y�ll�k ücretli izin haklar�ndan bir fark� bulunmamaktad�r. 

Kimi hallerde i�çilerin çal��makta olduklar� ta�eron �irketler de�i�ebilmektedir. ��çilerin çal��makta olduklar� ta�eron �irketler de�i�irken ayn� i� i�yerinde çal��maya devam edebilirler. Yani, i�çiler as�l i�verenin i�yerinde çal��mas�n� sürdürürken i�çileri istihdam eden �irketler de�i�ebilmektedir.

�� Kanununda yap�lan düzenleme ile “Alt i�veren i�çilerinden, alt i�vereni de�i�ti�i hâlde ayn� i�yerinde çal��maya devam edenlerin y�ll�k ücretli izin süresi, ayn� i�yerinde çal��t�klar� süreler dikkate al�narak hesaplan�r. As�l i�veren, alt i�veren taraf�ndan çal��t�r�lan i�çilerin hak kazand�klar� y�ll�k ücretli izin sürelerinin kullan�l�p kullan�lmad���n� kontrol etmek ve ilgili y�l içinde kullan�lmas�n� sa�lamakla, alt i�veren ise tutmak zorunda oldu�u izin kay�t belgesinin bir örne�ini as�l i�verene vermekle yükümlüdür.” F�kras� eklenmi�tir.

Sonuç olarak, as�l i�verenler alt i�verenler taraf�ndan çal��t�r�lmakta olan i�çilerin hak ettikleri y�ll�k ücretli izinin sürelerinin kullan�l�p kullan�lmad��� kontrol etmek zorunda olup, i�çilerin y�ll�k ücretli izinlerini hak ettikleri y�lda kullan�lmalar�n� sa�lamalar� gerekmektedir. lAlt i�verenler izin kay�t belgelerini haz�rlamak ve muhafaza etmekle birlikte as�l i�verene bu belgelerin bir örne�ini de beyan etmek zorunlulu�undad�r.

Mevsimlik ��çiler �çin Y�ll�k �zin Uygulamas� Nas�ld�r?

Mevsimlik i� çal��man�n sadece y�l�n belirli dönemlerinde yap�ld��� yap�lan i�tir. Özellikle ülkemizde kimi ürünlerin hasat dönemlerinde i� yo�unlu�u artmakta ve mevsimlik olarak çal��an insan gücüne yani mevsimlik i�çilere ihtiyaç duyulmaktad�r.

Mevsimlik i�te i� yo�unlu�un artt��� bu dönemlerde ifa edildi�inden y�ll�n tüm süresine yay�lmamaktad�r. Bu ifa imkâns�zl���, i� sözle�mesine taraf olan i�çi ve i�veren nedeniyle de�il, i�in mevsimsel olarak yap�lmas�ndan ortaya ç�kmaktad�r.

Mevsimlik i�çiler için y�ll�k izin hakk�, en az 1 y�ll�k ayn� i�veren ba�l� olarak çal��ma ko�ulunun sa�lanmamas�ndan dolay� do�maz. Fakat y�ll�k izin hakk�n�n kanuni aç�dan elde edemeyen mevsimlik i�çiler ile i�veren aras�nda bir sözle�me yap�larak y�ll�k izin hakk�n�n sa�lanmas�nda herhangi bir engel durum yoktur.

Yarg�tay’daki k�stas 11 ay

Yarg�tay 22. Hukuk Dairesi daha önce bakt��� bir davada �u karar� ald�: “… davac�n�n her y�l ne kadar çal��t��� tespit edildikten sonra 11 ay ve üzerindeki çal��mas�n�n bulundu�u y�llar bak�m�ndan y�ll�k izin hakk�n�n do�du�u, 11 ay�n alt�ndaki çal��malar�n geçti�i y�llar aç�s�ndan ise y�ll�k izin hakk�n�n bulunmad��� dikkate al�narak izin alacaklar�n�n hesaplanmas� gerekir.” �eklinde hüküm vermi�tir.

Sonuç olarak, mevsimlik i�çiler için y�ll�k izin haklar� bulunmamakta olup i�çi ve i�veren aras�ndaki bir sözle�me ile y�ll�k izin hakk� mevsimlik i�çilere y�ll�k izin verilebilir. Yarg�tay 22. Hukuk Dairesi taraf�ndan al�nan karar kapsam�nda, mevsimsel i�lerin 11 aya kadar uzayan bir süre boyunca devam etmesini, tüm y�l boyunca çal��maya yak�n oldu�u belirtiliyor. Dolay�s�yla bu karar, mevsimsel olarak çal��an i�çilerin de y�ll�k izin kullanabilece�ini gösteriyor.

K�smi Süreli Çal��anlar �çin Y�ll�k �zin Süresi Ne �ekilde Olmaktad�r?

��çiler belirli bir süre çal���yor olabilir ya da gelen bir ça�r� üzerine çal��maya ba�lam�� olabilir.

Bu durumda da yasalar kapsam�nda y�ll�k ücretli izin kullanma haklar� mevcuttur.

K�smi süreli olarak çal��makta olan i�çiler y�ll�k izne hak kazand�klar� süreleri, izin süresi içerisinde kullanabilirler.

Sonuç olarak, y�ll�k ücretli izne hak kazanan k�smi süreli veya ça�r� üzerine çal��an i�çilerin tam süreli olarak çal��makta i�çilerin sahip olduklar� y�ll�k izin haklar�ndan bir fark� bulunmamaktad�r.

Ev Hizmetlerinde 10 Günden Fazla Çal��anlar �çin Y�ll�k �zin Hakk� Nas�ld�r?

Geçici i�çi ba�ka bir ifadeyle kiral�k i�çi uygulamas� özel istihdam bürolar� yönetmeli�i ile belirlenmi� olup, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çal��anlar geçici i�çi konumundad�r. Geçici i�çilerin as�l i�vereni özel istihdam bürolar�d�r.

Ev hizmetlerinde 10 günden fazla çal��anlar geçici i� ili�kisi kapsam�nda de�erlendirilmesi nedeniyle, geçici i�çinin as�l i�vereni, i�çiyi ödünç veren sürekli i�veren statüsünde olan özel istihdam bürolar�d�r.

Dolay�s�yla süresiz olarak ev hizmetlerinde 10 günden fazla çal��an geçici i�çilerin ba�ka bir i� kapsam�nda çal��mas� yok ise ödünç veren i�veren olan özel istihdam bürolar� taraf�ndan bir y�ll�k süre sonunda çal��anlara y�ll�k izin verilmesi gerekmektedir.

Stajyerlerin Y�ll�k �zin Haklar� Var M�?

��letmelerde ç�rak, ç�rak aday� ya da stajyer s�fat� ile çal��anlar da her y�l 1 ay ücretli izin kullanma hakk�na sahiptir.

Ayr�ca mazeretleri kabul edilenlere okul müdürlü�ünün görü�ü al�narak bir aya kadar ücretsiz izin de verilebilecektir.

Maden ��çileri Kaç Gün Ücretli �zin Kullanabilmektedir?

Madenlerde ve yeralt� i�lerinde çal��an i�çilerin haklar�, kimi hallerde di�er i�çilerden farkl�l�k arz etmektedir. Y�ll�k ücretli izin hakk� da bunlardan biridir. Maden i�çilerinin kullanabilecekleri y�ll�k ücretli izin gün say�s� 2014 y�l�nda, ilgili yasada yap�lan bir düzenleme 4 gün art�r�ld�. Bu düzenleme kapsam�nda y�ll�k ücretli gün say�s� �u �ekildedir:

Madenlerde ve Yeralt� ��lerinde Çal��an ��çiler �çin Y�ll�k Ücretli �zin Haklar�

Çal���lan Y�l Süresi

Y�ll�k �zin Süresi

1 - 5 Y�la Kadar

18 Gün

5 - 10 Y�la Kadar

24 Gün

15 Y�l ve Fazlas�

30 Gün

2014 y�l�nda yap�lan düzenleme ile artt�r�lan y�ll�k ücretli izin süreleri tüm yer alt� i�lerinde çal��anlar�n� kapsamaktad�r. Buna göre, maden i�çileri ya da di�er ba�ka bir sektörde çal��an i�çilerin i�i devaml� surette yer alt�nda çal��mas�n� gerektiriyorsa, bu i�çilerin y�ll�k ücretli izin süreleri (4) dörder gün art�r�larak uygulanmas� zorunludur.

Gazeteciler Her Y�l Kaç Gün Y�ll�k Ücretli �zin Kullanmaktad�r?

Gazeteciler için y�ll�k izin süresi günlük bas�l� bir yay�nda çal���p çal��mad���na göre ayr�lacakt�r. Gazeteci e�er günlük bir süreli yay�nda çal���yor ise en az 1 y�l çal��m�� olmas� �art�yla y�ll�k ücretli izne hak kazanacakt�r.

Gazeteci e�er günlük olmayan bir süreli yay�nda çal��makta ise bekleme süresi 6 ay olup, hizmet akdinin devam etmi� ya da aral�klarla yeniden kurulmu� oldu�una bakmaks�z�n gazetecilik mesle�inde geçirdikleri hizmet süresi olarak dikkate al�nmas� gerekmektedir.

Bas�n �� Kanununa göre gazeteciler için y�ll�k izin süresi hafta esas�na göre düzenlenmi� oldu�undan, bahsi geçen ifadeden takvim haftas� anla��lmaktad�r.

  • Günlük bir süreli yay�nda çal��anlar için en az bir y�l çal���lm�� olmas� �art�yla her y�l için dört (4) hafta ücretli izin süresi ön görülmü�tür.
  • Mesleki k�dem süresi olarak toplam hizmet süresi on (10) y�ldan fazla olanlar için bu süre alt� (6) haftad�r.
  • Gazeteciler ayl�k, haftal�k ya da 15 günlük gibi çe�itli periyotlarla yay�nlanan bir gazete, dergide çal���yorsa her 6 ayl�k çal��ma dönemi için 2 hafta ücretli izin kullan�r.

Y�ll�k izin süresinin izne hak edildi�i tarih ile onu izleyen y�ll�k izne hak edilece�i tarih aras�ndaki bir dönemde kulland�r�lmas� gerekmektedir.

Deniz �� Kanunda Y�ll�k Ücretli �zin Süresi Ne Kadar?

Yasalara göre gemi adam �ayet ayn� i�verenin emrinde yahut ayn� gemide y�l içerisinde en az 6 ay çal��m��sa y�ll�k ücretli izin kullanma hak kazanm�� demektir.

Gemi adamlar�, bir takvim y�l�nda yani 01 Ocak ile 31 Aral�k aras�nda en az 6 ay çal��m�� olmalar� ko�uluyla y�ll�k ücretli izin süresi 15 günden, çal��makta oldu�u süre 1 y�ldan uzun süreli olan gemi adamlar� için ise y�ll�k ücretli izin süresi 1 aydan k�sa olamaz.

Yarg�tay’dan Emsal Niteli�inde Karar!

Yarg�tay geçti�imiz günlerde y�ll�k izinle ilgili emsal niteli�i ta��yan bir karar ald�. Bu karar y�ll�k ücretli izinlerin ücrete dönü�mesi konusunu kaps�yor.

Y�ll�k ücretli izinlerin ücrete dönü�mesi için i� sözle�mesinin sona ermi� olmas� zorunlulu�u Yarg�tay taraf�ndan karara ba�land�.

�� sözle�mesi sona ermemi� ise y�ll�k ücretli izin ücrete dönü�emeyecek.

YAZAR: E.Ö�R.GÖR. NURTEN ÖRNEK

Kaynaklar

  • Ali Kemal Terzi, Özgür Özkan “Ev Hizmetlerinde On Günden Fazla Çal��an Kiral�k ��çilerin Y�ll�k �zin Haklar� Var M�d�r?”, Yakla��m Yay�nlar�, A�ustos, 2017, Say�:296
  • Erol Güner, “Uzun Süre �stirahat Alan ��çinin Y�ll�k �zin Kullanabilmesi” Yakla��m Yay�nlar�, Eylül, 2017, Say�:297
  • Faruk Yüksel, “Hangi Süreler Y�ll�k �zin Hakk�n�n Hesab�nda Çal���lm�� Gibi Kabul Edilir?”, Yakla��m Yay�nlar�, May�s, 2018, Say�:305
  • Faruk Yüksel, “Kullan�lmayan Y�ll�k �zin Ücretinin Prime Tabi Tutulmas�” Yakla��m Yay�nlar�, Eylül, 2017, Say�:297
  • Faruk Yüksel, “As�l ��veren-Alt ��veren �li�kisinde Y�ll�k �zin Hakk�na �li�kin Yükümlülükler”, Yakla��m Yay�nlar�, Haziran, 2016, Say�:282
  • Gökhan Bedir, “Mevsimlik ��lerde Çal��an ��çilerin Y�ll�k �zin Haklar�” Yakla��m Yay�nlar�, �ubat, 2016, Say�:278
  • Hamit Tiryaki, “Ayn� ��yerinde Tekrar ��e Ba�lan�ld���nda Önceki Çal��malar�n Y�ll�k �zin K�demine Etkisi” Yakla��m Yay�nlar�, Ocak, 2018, Say�:301
  • Mehmet U�ur, “��çinin Y�ll�k �zindeyken Rapor Almas�”, Yakla��m Yay�nlar�, May�s, 2018, Say�:305
  • Mehmet Fatih Geleri, “Be� Y�l Çal��an ��çi 14 Gün mü, 20 Gün mü Y�ll�k �zin Kullanacak?”, Yakla��m Yay�nlar�, Haziran, 2017, Say�:294
  • Vedat �lki, “�� Akdi Feshinde Y�ll�k �zin Ücreti”, Yakla��m Yay�nlar�, Ekim, 2016, Say�:286
  • http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/musacakmakci/019/
  • http://www.muhasebetr.com/ulusalbasin/haber_oku.php?haber_id=23255
  • http://iskanunu.com/sizin-sorduklariniz/calisan-yillik-izin-hakkindan-vazgecebilir-mi/
  • https://alitezel.com.tr/index.php?sid=yazi&id=5282
  • https://www.sgkhakkinda.com/isveren-isciyi-zorla-ucretsiz-izne-cikartabilir-mi/#.W-nsl9IzbIU
  • https://www.aksam.com.tr/okan-guray-bulbul/yazarlar/yillik-izinde-baska-yerde-calisan-isten-cikartilir-c2/haber-708953
  • https://www.isveiscidavalari.com/mevsimlik-iscinin-yillik-izin-hakki-var-midir.html
  • https://iscidunyasi.com/ihbar-suresi-icinde-isciye-yillik-izin-kullandirilabilir-mi/
  • http://www.isvesosyalguvenlik.com/ayni-isyerinde-tekrar-ise-baslayan-iscinin-yillik-izni-kac-gun-olur/
  • https://vergialgi.net/sosyal-guvenlik/eski-isyerinde-tekrar-calisma-halinde-yillik-izin-nasil-hesaplanir/
  • https://www.cnnturk.com/ekonomi/yargitaydan-milyonlarca-calisani-ilgilendiren-yillik-izin-karari
  • http://www.isakarakas.com.tr/13013-2/
  • https://datassist.com.tr/yillik-izne-isveren-gozuyle-bakis/
  • https://iscidunyasi.com/zorla-ucretsiz-izne-cikarilma/
  • www.muhasebetr.com
  • www.muhasebeweb.com
  • www.alitezel.com.tr
  • www.sgkrehberi.com
  • www.iskanunu.com

S�TEM�ZDE YAYINLANAN MAKALELER:

  • Y�ll�k �zin Hakk�nda Bilinmesi Gerekenler
  • ��çinin Y�ll�k Ücretli �zin Hakk� Bölünebilir Mi?
  • Y�ll�k izin kaç gün olmal�?
  • Y�ll�k Ücretli �zin Hakk�nda 10 Soru - 10 Cevap
  • Y�ll�k �zin Hakk�n�n Kulland�r�lmamas� ��çiye Hakl� Fesih Hakk� Verir Mi?

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yaz�l� veya elektronik ortamda kaynak g�stermeden yay�nlanamaz. Kaynak g�stermeden yay�nlayanlar hakk�nda yasal i�lem yap�lacakt�r.)

5 yilini dolduran işçinin yillik izin hakki

5 yilini dolduran işçinin yillik izin hakki

5 yıllık işçinin yıllık izni kaç gün?

İşçi yıllık izin süresi genel olarak çalıştığı seneye göre şekillenir. 1-5 yıla kadar çalışmış olan işçi 14 gün kadar yıllık izin hakkına sahiptir. 5-15 yıla kadar çalışmış olan bir işçi ise 20 gün senelik izin hakkı bulunmaktadır. 15 yıl ve fazlası ise 26 gün senelik izin hakkına sahip olacaktır.

30 gün yıllık izin hakkı ne zaman?

Kamuda çalışan devlet memurları, 1 yıldan 10 yıla kadar çalışmış ise yıllık izin süreleri 20 gündür. Eğer 10 yıldan fazla süredir çalışıyorlarsa yıllık izin süreleri 30 gün olarak belirlenmiştir.

22 gün yıllık izin ne zaman hak edilir?

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden, b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden, c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden az olamaz. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

Çalışma Süresi Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yılda kaç gün izin verilir?

Çalışma süresi bir yıl ile beş yıla kadar olan işçiler için senede; 14 iş günü, Çalışma süresi beş yıldan fazla ancak on beş yıldan az olan işçiler için senede; 20 iş günü, Çalışma süresi on beş yıl ve daha fazla olan işçiler için senede; 26 iş günü şeklinde belirlenir.