Iktisadi ve idari bilimler mezunu ne iş yapar

İktisat nedir? İktisat, toplumun sınırlı kaynaklarının nasıl kullanılacağı üzerine çalışma yapan bir bilim dalıdır. İktisat, mal ve hizmetlerin üretimi, bölüşümü ve tüketimiyle ilgilenen bir sosyal bilimdir. Üniversitelerin İktisadi ve İdari Bilimler (İİBF) ve Siyasal Bilgiler (SBF) fakültelerine bağlıdır.

İktisat biliminin genel olarak ilgilendiği konular; Milli gelir, gelir dağılımı, büyüme ve kalkınma, mikro iktisat, makro iktisat, para-banka, Arz-talep, fiyat oluşumu, uluslararası tarifeler, iktisadı teorilerdir.

İktisat mezunu ne iş yapar? Bölüm mezunları, şirketlerin finans, muhasebe ve idari birimlerinde çalışır. Kamuda bakanlıklarda iş imkanları vardır. Yazımızın devamında detaylı bir şekilde anlattık.

İktisat Mezunu Ne İş Yapar? Ne Kadar Maaş Alır?

Ülkemizde ne yapmak istediğinizden çok hangi mesleği seçersek işsiz kalmayız ve daha fazla para kazanırız düşüncesi önemli olduğu için tercihlerimizde buna göre oluyor.  Yaklaşık her üniversitede iktisat-ekonomi bölümü olduğu için rekabetin fazla olduğu bölüm.

İktisat okumak mantıklı mı? Gerçeği söylemek gerekirse, özel sektörde çalışmak isterseniz ilk bir kaç yıl 2021 yılı için asgari ücret alırsınız. Kamu da çalışmak isterseniz 2 ile 3 katı arasında bir maaş alırsınız. Piyasanın daralması ve kamuda alımların azalması sebebiyle iktisat mezunu olarak iş bulmak zorlaştı.

Kamuda çalışmayı düşünürseniz eğer; maaşları, özlük hakları iyidir; ancak 1 yıl KPSS sınavına hazırlık, 6 ay ve 1 yıl arasında YDS’ye (Yabancı Dil Sınavı) hazırlık, ilanların çıkması ve mülakatlar ardından işe başlama süresini de eklenirse ortalama 2 ile 3 yılınızı harcamalısınız. Ancak, 3. sınıfın başından hazırlanmaya başlarsanız; vakit kaybetmeden ve fakültede alınan bilgiler unutulmadan rahat bir KPSS dönemi yaşayabilirsiniz. Hem zor hem de sabır isteyen bir süreç. Özel sektörün stresi, güvencesizliğini düşünürsek kamu daha cazip gelecektir elbette. İktisat mezunlarının kamuda yani KPSS ve ardından mülakat sınavlarıyla yapabilecekleri meslekler şu şekilde;

  • Bakanlıkların uzmanlık ve müfettişlik kadroları (gelir Uzmanlığı, vergi müfettişliği, SPK uzmanı vs)
  • TBMM
  • Merkez Bankası Uzmanlığı
  • Kaymakamlık
  • İdari Hakimlik
  • Sayıştay Denetçiliği
  • Denetmenlik ve Kontrolörlük

Elbette, bu mesleklere girişte sadece iktisat mezunları değil; aynı zamanda iktisadi ve idari bilimler (İİBF) , Siyasal Bilgiler Fakültelerinin diğer bölüm mezunlarıyla da yarışacaksınız. Yani, İşletme, İktisat, maliye, uluslararası ilişkiler, Çeko, Kamu yönetimi, Ekonometri mezunlarıyla da sınavlarda yarışacaksınız. Çünkü kurumlar sınav açarken tüm İİBF mezunları gibi ifadeler koyar. Bu da binlerce adayın yarışması anlamına gelir.

Özel sektörde ise maaş ve özlük hakları sizi tatmin etmeye bilir. Bir taraftan düşük maaş ve büyük şirketlerin büyük şehirlerde bulunması sebebiyle yaşamak için temel gereksinimlere harcanan masraflar sizi kısır döngüye sokar. Özel sektörde iktisat-ekonomi mezunlarının çalışma alanları ise şu şekilde;

  • Mali Müşavirlik
  • Değerleme Uzmanlığı
  • Analiz
  • Bankaların Uzman ve Müfettiş kadroları
  • Denetmenlik ve Kontrolörlük
  • Uzman

Kimler İktisat Bölümünü Yazmalı? Kısaca İktisat Okumak

İktisat sosyal bir bölüm olmasına rağmen matematik çok fazla kullanılıyor. Özellikle, temel matematik, Analitik geometri, geometri, grafik okuma, fonksiyon, türev, integral, gibi konuları bölümü iyi bir ortalamayla tamamlamak için bilmek gerekir.

Bu konuların bilinmesi okuyacağınız bölümden maksimum fayda sağlar. Aksi takdirde, bu konuları öğrenmekle geçireceğiniz zaman içinde  okulu yarılamış olacaksınız. Bundan dolayı, matematik netiniz iyi değilse bu bölümü yazmayın derim.

Bölümün mezunlarına kazandırdıklarına gelirsek, ben iktisat bilimini tüm sosyal bilimlerin temeli olarak olarak görüyorum. iktisat bilimine vakıf olmadan yapılacak her siyasi analiz, teori eksik kalacaktır; kaldı ki hem Türkiye’de hem Dünyada en iyi teorisyenler iktisat bilenlerdir. Teorisyenler çok farklı alanlardan gelmelerine rağmen (matematik, fizik, felsefe gibi) hepsi teorilerini temellendirirken ekonomik açıklamalarda yapmışlardır. Bunun için Karl Marx’ı biraz araştırabilirsiniz. Ya da Nobel ödüllü matematikçi John Nash’in Oyun Teorisi’ne bir göz atabilirsiniz. Hatta Oyun Teorisinin güzel de bir filmi var; vaktiniz varsa izlemenizi tavsiye edebilirim.

Ayrıca, bölümü kazanırsanız sitemizde bulunan iktisat ders notlarına göz atabilirsiniz.

İktisat Bölümü İçin En İyi Üniversiteler

Bölümün yanı sıra mezun olunan üniversitenin ve iktisat fakültesinin de iş bulma yarışında bir hayli önemi var. Bazı üniversiteler, devlete personel yetiştirmekte başarılı iken bazı üniversiteler ise özel sektöre öğrenci yetiştirir. Eğer tercihiniz devlette çalışmaksa en iyi üniversiteler sıralaması şu şekilde;

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi namıdiğer Mülkiye; Türkiye’nin ilk üniversitesi ve Türkiye’nin kuruluş ideolojisini yansıtan üniversite olduğu için Ankara üniversitesi mezunları genellikle kamuyu tercih ediyorlar. Son dönemlere kadar, onlarca kaymakam, vali, bakan ve başbakan çıkarmış fakültedir. Hocaları da Türkiye’de bulunan birçok üniversitenin hocalarının hocalığını yapmış kişilerdir.

İstanbul Üniversitesi (İÜ iktisat fakültesi); halen faaliyetini sürdüren en eski üniversitemiz. Köklü, gelenekleri olan bir üniversite. Yine Ankara Üniversitesi gibi kamuya en çok personel yetiştiren üniversitelerden biri. Bu tarihi okulda okumak bile ayrıcalık bence.

Hacettepe iktisat; üniversite hem sosyal anlamda hem de eğitim anlamında Türkiye’de yeri önemlidir. Mezunları kamuda ve özel sektörde kolaylıkla iş bulma imkanına sahip. Hacettepe Üniversitesi bir dönem içinde iki vize bir de final yaptığı için okuması zor.

Marmara İktisat; yine kamuya en fazla öğrenci gönderen üniversitedir. Ancak, sosyal ortam anlamında öğrencilerin ihtiyaçları karşılanmaz.

Hacı Bayram Veli Üniversitesi (eski Gazi Üniversitesi); Üniversite yeni kuruldu; ancak Gazi Üniversitesi İİBF’nin devamı olacağını düşünürsek yine aynı başarıyı yakalayacaktır. Mezunlarının çoğu kamuda çalışır. Dersleri de vize final sınavları da KPSS’ye yöneliktir. Hocalarının çoğu ise sınav komisyonlarında olur. Sosyal olarak, lise gibi bir fakülte. 4 yılınız A ve B blokları arasında sınava girmekle geçer. Kampüs ortamı yoktur. Ama dediğim gibi mezunlarının çoğu memur olur.

Eğer özel sektörde çalışmak istiyorsanız Üniversiteyi de ona göre seçmek gerek. Benim deneyimlerime göre sıralamam şu şekilde;

Boğaziçi Üniversitesi; dünyaca tanınmış Türkiye’nin en önemli üniversitesi. Boğaziçi Üniversitesi mezunlarını aslında Türkiye’de daha çok akademi alanında başarılılar. Mezunlarının bir kısmı yurt dışında uluslararası şirketlerde çalışıyor. Türkiye içinde ise yine uluslararası büyük şirketlerde çalışıyorlar.

Bilkent Üniversitesi; Geliri yüksek olanların okuduğu bir üniversite olduğu için doğal olarak özel sektörde önemli bir yeri var. Ortalama bir gelire sahip olanlar, İngilizceleri iyi olduğu için, bankalarda görev yapıyor. Burslu okuyanlar genellikle akademide görev alıyor.

ODTÜ İktisat; geleneği olan önemli bir okul. Aslında ODTÜ mezunlarını özel, kamu, akademi diye ayırmak yanlış olur. Çünkü, her alanda karşılaşabilirsiniz. Yabancı dilleri gayet iyidir. Boğaziçi, Bilkent gibi beyin göçünün en fazla yaşandığı üniversitelerden biridir. Sahip olduğu devasa kampüs için bile okunacak üniversitedir.

İlk üç üniversiteyi kendi deneyimlerime göre sıraladım. Başka üniversiteler ile ilgili sorunuz olursa bildiğim kadarıyla cevaplamaya çalışırım.

İktisat Bölümü Dersleri

Bu dersler her üniversitede farklılık gösterebilir ancak genel itibariyle şu şekildedir;

  • İktisata giriş I ve II
  • Mikro İktisat
  • Makro İktisat
  • Genel Muhasebe
  • Matematik
  • İktisat Tarihi
  • Yabancı Dil
  • İstatistik
  • Maliye Teorisi
  • Hukukun Temel Kavramları
  • İdare Hukuku
  • Ekonometri
  • İktisat Tarihi
  • İktisat Politikası
  • Ekonomik Göstergeler
  • İktisadi Analiz
  • Dünya ve Türkiye Ekonomisi
  • İktisadi Kalkınma
  • İktisadi Planlama
  • Seçmeli Dersler

Bu dersler AÖF İktisat Bölümü için de geçerlidir.

Tanınmış İktisatçılar

Bu bölümü yazmadan önce isimlerini verdiğim dört iktisatçıyı takip etmenizi öneririm.

Korkut Boratov; hocaların hocası lakabıyla anılır. Mülkiye’de profesör olarak görev yapmıştır. yapmıştır. Şu an BirGÜn gazetesinde yazıları yayınlanmakta.

Mahfi Eğilmez; iktisatçıların en fenomenidir. Bir üniversitede doktor öğretim görevlisidir. Twitterda yaklaşık 500000 takipçisi var. Kullandığı dil de gayet sade ve anlaşılır. Bir de kendi adıyla kurduğu blogundaki yazılarına gözatmanızı öneririm.

Mustafa Sönmez; ODTÜ mezunu iktisatçı. Yazılarını kendi blogunda ve sosyal medyadan takip edebilirsiniz.

Uğur Gürses; bir zamanlar Hürriyet gazetesinde yazdığı yazılarla tanıdım kendisini. Şimdi ayrılmış olduğu okudum. Yine de twitterdan takip edebilirsiniz.

Fikret Şenses; ODTÜ’de öğretim görevlisidir. İktisada giriş ismiyle bir kitabına rast geldikten sonra takip etmeye başladım kendisini. Yine önerebileceğim isimler arasında

Diğer Bölüm tanıtımı Yazılarımız;

  • Uluslararası İlişkiler
  • İşletme
  • Hukuk
  • Maliye
  • Kamu Yönetimi
  • Ekonometri
  • Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri

İktisat ne demek, bölüm mezunlarının iş olanakları ve maaşları, en iyi üniversiteler, iktisat dersleri ve tanınmış iktisatçılar hakkında bilgi amacıyla yazdık. Aklınıza takılan birşey olursa yorum yaparak soru sorabilirsiniz.

4 yıllık iktisat mezunu ne iş yapar?

Kimi ekonomistler; devlet dairelerinde memur olarak, danışma ofislerinde, denetim birimlerinde, bankalarda veya çeşitli ekonomi kuruluşunda yer almayı tercih ederken, kimileri ise özel şirketlerde yer almayı tercih edebilir.

Iktisadi ve idari bilimler ne kadar maaş alır?

Özel sektörde yeni işe başlayan İktisatçı maaşları, yaklaşık 4.300 TL olmaktadır. Ortalama tecrübeye sahip bir ekonomist minimum ortalama 6.000 TL, maksimum ise 17.000 TL maaş alabilmektedir. Kamuda çalışan iktisat mezunu maaş ortalaması ise 7.000 TL ile 18.000 TL arasındadır.

İktisat iş imkanı var mı?

İktisat mezunlarının çalışma alanları oldukça geniştir. İktisat okuyanlar, devlet bankaları, vergi daireleri ve devletin ekonomi ile ilgili her biriminde görev alabilir. Bunun yanı sıra özel sektörde bankalarda ve şirketlerin ekonomi ile ilgili birimlerinde imkanına sahip olabilirler.

İktisat mezunu kendi işini kurabilir mi?

Aslında iktisatçılar direk olarak muhasebeci ya da bankacı olarak görülür ama bir iktisatçı aynı zamanda işletmenin bütün departmanlarında çalışabilir kamu alanında da çalışabilir bu kişinin kendinin hangi alanda uzmanlaşmak istemesine bağlı. İstediği her alanda çalışabilir.