Doğumdan sonra doğum parası ne zaman alınır

Türkiye’de çalışma hayatındaki kadınların hakları son yıllarda önemli ölçüde artırıldı. Böylece kadınların çalışma hayatında daha çok yer almasının da önü açılmış oldu, özellikle maddi destekler önemli avantajlar sağlıyor. Yasalarımıza baktığımızda genel olarak 15 ayrı konuda kadın çalışanların desteklendiğini görüyoruz. İşbaşı eğitiminden, kreş yardımına, doğum parasından erken emekliliğe kadar birçok konudaki desteklerden bu yazımızda anneleri ilgilendiren kısmını detaylandırmaya çalışacağız.

Kadınlar doğum yaptıklarında üç, bazı durumlarda ise dört ayrı ödenek alıyorlar. Öncelikle doğum izninde oldukları dönemde maaşlarını devletten iş görmezlik ödeneği ile alan annelere ayrıca doğum parası, emzirme ve yaparlarsa yarı çalışma ödeneği de veriliyor. Böylece asgari ücretli bir annenin aldığı para en az 6.847,57 lira oluyor. Çocuk sayısına göre bu rakam 7.147,57 liraya kadar çıkıyor.

İŞ GÖRMEZLİK ÖDENEĞİ: Doğum öncesi ve sonrası 16 hafta izin kullanan annelere çalışmadıkları sürenin parası devlet tarafından ödeniyor. Asgari ücretteki artış, en düşük doğum izni parasını bin 317 lira artırdı. En düşük izin parası 2018'de 5 bin 50 lirayken, bu yıl 6 bin 367 lira 57 kuruşa çıktı. Yani asgari ücretli anneye, doğum iznindeyken devlet 6 bin 367 lira 57 kuruş ödeyecek. Bu ödenek rapor süresince yani 16 hafta bu da 112 gün ediyor elde edilen brüt ücretin üçte ikisi kadar oluyor.

Asgari ücretli bir annenin ödeneği şöyle hesaplanıyor:

Aylık brüt ücret: 2.558,40 TL
Günlük brüt ücret: 2.558,40 TL/ 30 = 85,28 TL
16 Haftalık (112 gün)  rapor parası: - 85,28X 112= 9.551,36
Anneye ödenecek miktar: 9.551,36 X 2/ 3= 6.367, 57 TL

BU PARAYI ALMA ŞARTLARI NEDİR?

*Doğum izni başlamadan önce işten ayrılanlar bu ödeneği alamıyor. Kadının işyerindeki sigortalılık halinin devam etmesi gerekiyor
*Rapor süresince yani 112 gün içinde iş yerinde çalışmıyor olmak gerekiyor.
*Doğum parasının alınabilmesi için doğumun gerçekleşmiş olması ve bebeğin sağ olması isteniyor.
*Kadın çalışan doktordan alacağı raporu işyerine teslim etmekle mükellef. Diğer işlemler işyeri tarafından yapılıyor.

 DOĞUM YARDIMI: Annelere çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın doğum parası da veriliyor. İlk çocuk için 300, ikinci için 400, üçüncü ve sonrakilere de 600 lira ödeniyor. Bunun için en yakın kaymakamlığa başvurmak yeterli, Çocuğun doğum belgelerini de yanınızda götürmeyi unutmayın.

EMZİRME ÖDENEĞİ: Emzirme ödeneği almak için de kadının çalışıyor olması ya da kendi işini yapması veya eşinin kendi işini yapıyor ya da bir yerde çalışıyor olması yeterli oluyor. Her yıl bu ödenek yeniden belirleniyor. 2018'de tutar 149 liraydı. Bu yıl 180 lira ödeniyor. Kadın çalışmıyorsa sigortalı eşine bu para ödeniyor.

Faruk Erdem

Soru 1: Doğum yardımından kimler faydalanabilir?

Doğum Yardımı, Türk vatandaşları ile Mavi kart sahiplerine verilir. Annenin veya babanın veyahut her ikisinin de Türk vatandaşı ya da Mavi kart sahibi olması gerekmektedir. Doğum Yardımı, 15.05.2015 tarihinde ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için verilir. Bu tarihten önce doğan çocuklar için Doğum Yardımı verilmez. Ancak ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde, diğer bir deyişle yeni doğan çocuğun kaçıncı çocuk olduğunun belirlenmesinde 15.05.2015 tarihinden önce doğmuş olan çocuklar da sayılır.

Soru 2: Doğum yardımından faydalanmak için ne yapılması gerekir?

Doğum Yardımı başvurusu, canlı doğumun gerçekleşmesinin ardından ilgili nüfus müdürlüğünde çocuğun Kimlik Paylaşım Sisteminde (KPS) kayıt işlemi yapıldıktan sonra "Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesinin” eksiksiz olarak doldurulması ve imzalanmasının ardından şahsen, iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapılır. Başvurular, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ya da Sosyal Hizmet Merkezlerine yapılır. Her ne statüde olursa olsun (hizmet alımı yoluyla istihdam edilenler dâhil) kamu kurum ve kuruluşlarınca istihdam edilen personel çalıştığı kuruma başvurur. Yurtdışında yaşayanların başvuruları ise Büyükelçilik ve Konsolosluklarca alınır. Yurtdışında yaşayanların Türkiye’de bulunmaları halinde ise herhangi bir Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ya da Sosyal Hizmet Merkezine başvurmaları mümkündür.

Soru 3: Sağlık Bakanlığında memur olarak çalışıyorum. Doğum Yardımı kapsamında hangi kuruma müracaat etmem gerekir?

Her ne statüde olursa olsun (hizmet alımı yoluyla istihdam edilenler dâhil) kamu kurum ve kuruluşlarınca istihdam edilen personel çalıştığı kuruma başvurur. Dolayısıyla çalıştığınız kuruma müracaat edebilirsiniz.

Soru 4: Babanın memur, annenin ev hanımı olması halinde doğum yardımı başvurusu hangi kuruma yapılır?

Kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınacak başvurularda, eşlerden birinin kamu kurum veya kuruluşunda çalışıyor olması yeterlidir. Dolayısıyla başvuru, memur olan babanın çalıştığı kuruma yapılabilir.

Soru 5: Doğum Yardımı ödemeleri ne zaman ve nereden yapılır?

Doğum Yardımı ödemeleri yapılan başvurunun Doğum Yardımı Sistemine (DYS) girildiği ayı takip eden ay içerisinde hak sahiplerince PTT şubelerinden çekilebilmektedir.

Soru 6: 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra evlat edindim. Doğum Yardımı ödemesi alabilir miyim?

15.05.2015 tarihi ve sonrasında doğan ve evlat edinilen çocuk için evlat edinilmeden önce bir Doğum Yardımı alınmış ise Doğum Yardımı Sistemi (DYS) tarafından kendisine tekrar ödeme oluşturulmaz. Bununla birlikte evlat edinilen çocuk için evlat edinilmeden önce bir doğum yardımı alınmamış ise başvurulması halinde Doğum Yardımı alınabilir. Diğer bir deyişle, evlat edinilen çocuklar için ayrıca ödeme yapılmaz; ancak bu çocuklar ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde dikkate alınır. Buna göre, evlat edinilen çocuk için doğum yardımı alınsa da alınmasa da, Kimlik Paylaşım Sisteminde (KPS) kayıtlı olduğu ailedeki, ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde dikkate alınır.

Soru 7: 15 Mayıs 2015 tarihinden önce evlat edindim. Yeni bir çocuğum olduğu takdirde kaçıncı çocuk olarak değerlendirilir?

15.05.2015 tarihinden önce bir evlat edinildiyse doğan ilk çocuk ikinci çocuk olarak dikkate alınır. Sonraki doğan çocuklar ise sırası ile üçüncü, dördüncü, beşinci vb. şeklinde değerlendirmeye alınacaktır.

Soru 8: Doğumdan sonra çocuk sağ, ancak anne vefat etti. Doğum Yardımından baba yararlanabilir mi?

Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.

Soru 9: Hamileyim, Doğum Yardımı için başvuru yapabilir miyim?

Hayır, Doğum Yardımı başvurusu canlı doğumlar için yapılabilir. Dolayısıyla canlı doğum gerçekleştirmeniz ve ilgili nüfus müdürlüğünde çocuğunuzun Kimlik Paylaşım Sisteminde (KPS) kayıt işleminin yapılmasının ardından başvuru yapabilirsiniz.

Soru 10: Doğum Yardımı kapsamında ne kadar ödeme yapılmaktadır?

Birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları içinse 600 TL tutarında bir defaya mahsus Doğum Yardımı ödemesi yapılmaktadır.

Kamu işçilerine ise sözleşmeleri gereği, kurumlarından aldıkları doğum yardımı tutarı ile yukarıda bahsedilen tutarlar arasındaki fark ödenir. Kurumlarından aldıkları ödeme daha fazla ise Doğum Yardımı ödemesi yapılmaz.

Soru 11: Doğum Yardımı kapsamında son başvuru tarihi gibi bir süre kısıtı bulunmakta mıdır?

Doğum Yardımı uygulaması 15.05.2015 tarihinde başlamış olup, ilgili mevzuatta yardım programının geçerlilik süresine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Ayrıca 15.05.2015 tarihinden sonra gerçekleşen canlı doğumlar için yapılacak doğum yardımı başvuruları için de herhangi bir son başvuru tarihi gibi bir düzenleme bulunmamaktadır.

Soru 12: 15 Mayıs 2015 tarihi öncesinde doğan çocuklar için Doğum Yardımı kapsamında ödeme alınabilir mi?

Doğum Yardımı, 15.05.2015 tarihinde ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için verilir. Bu tarihten önce doğan çocuklar için Doğum Yardımı verilmez. Ancak ödeme miktarına esas çocuk sırasının tespitinde, diğer bir deyişle yeni doğan çocuğun kaçıncı çocuk olduğunun belirlenmesinde 15.05.2015 tarihinden önce doğmuş olan çocuklar da sayılır. (Örneğin bir anne iki sene önce bir çocuk dünyaya getirmiş olsun. 15.05.2015 tarihinden sonra ise ikinci çocuğu doğmuş olsun. 15.05.2015 tarihinden sonra doğan çocuğu ikinci çocuk olarak sayılacak ve 400 TL tutarında Doğum Yardımı ödemesi hesaplanacaktır.)

Soru 13: Bir çocuğum var, ayrıca hamileyim. 15 Mayıs 2015 sonrasında ikiz çocuğum olduğu takdirde ne kadar ödeme alabilirim?

Sıralamaya göre, ikiz çocuklarınız 2. ve 3. çocuk olarak değerlendirilir. Toplamda 1.000 TL ödeme hesaplanır.

Soru 14: İki tane çocuğum var. 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra tekrar doğum yaptığım takdirde ne kadar ödeme alabilirim?

3. çocuk olarak 600 TL ödeme alabilirsiniz.

Soru 15: Kişi evde doğum yaptığı takdirde Doğum Yardımından yararlanabilir mi?

Canlı doğan çocuğun doğum tarihi 15 Mayıs 2015 ve sonrası ise yardımdan yararlanılabilir.

Soru 16: Şartlı Gebelik Yardımı (ŞGY) kapsamında tek seferlik Doğum Yardımı aldım. Ayrıca yeni çıkan Doğum Yardımından yararlanabilir miyim?

Doğum Yardımı ile ŞGY uygulamaları birbirini etkilemeyen yardım programlarıdır. Dolayısıyla 15.05.2015 tarihi sonrasında doğan/doğacak çocuklarınız için şartlı gebelik yardımı almış olmanız halinde, aynı zamanda Doğum Yardımından yararlanmanızın önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır.

Soru 17: Şartlı Gebelik Yardımı (ŞGY) kapsamında doğum için ödeme aldım. Doğum Yardımından yararlandığım takdirde aradaki farkı mı almam gerekir?

ŞGY alınması Doğum Yardımında herhangi bir kesintiye sebep oluşturmayacaktır. Her iki ödemede hak sahibi olanlar ödemelerini kesintisiz alabileceklerdir.

Soru 18: Doğum Yardımı her ay mı yapılacaktır?

Hayır. Doğum Yardımı tek seferlik bir yardımdır. 15.05.2015 tarihi sonrasında doğan/doğacak her bir çocuk için bir kereye mahsus ödeme yapılacaktır.

Soru 19: Doğum Yardımı sadece anneye mi ödeniyor?

Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.

Soru 20: Annenin yabancı, babanın Türk vatandaşı olması halinde Doğum Yardımından anne yararlanabilir mi?

Doğum Yardımı başvurusu, hesaplaması ve ödemesi, anne ve babanın her ikisinin sağ ve Türk vatandaşı/Mavi kartlı olması halinde anne üzerinden yapılır. Annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması veya annenin vefat etmiş olması halinde söz konusu işlemler Türk vatandaşı/Mavi kartlı olan baba üzerinden yapılır.

Soru 21: Mavi kart sahibi kişiler Doğum Yardımından yararlanabilir mi?

Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız ve Mavi Kart sahipleri de bu uygulamadan aynı şartlarda faydalanabilir. Yurtdışında bulunan vatandaşlarımız ve Mavi Kartlılar başvurularını Büyükelçilik veya Konsolosluklara şahsen ya da iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapabilirler.

Soru 22: Özel sektörde çalışıyorum maaşım hacizli. Bu yardıma haciz konulur mu?

Doğum Yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve haczedilemez.

Soru 23: İki çocuğum var, eski eşimden boşandım. Yeni bir evlilik yaptım şuanda hamileyim. Bana Doğum Yardımı kapsamında ne kadar ödeme yapılır?

İlk evliliğinizden olan iki çocuğunuzdan sonra şu anki evliliğinizden doğacak olan çocuğunuz 3. çocuk olarak değerlendirilir. 600 TL ödeme yapılır.

Soru 24: : Eşimin (baba) eski evliliğinden iki çocuğu var, ben 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğum yaptım. Kaçıncı çocuk olarak ödeme alabilirim?

Doğum Yardımı kapsamında yapılan/yapılacak ödemeler Türk vatandaşı/Mavi kartlı anne üzerinden yapıldığından babanın eski evliliğinden olan çocukları dikkate alınmamaktadır. Buna göre doğan çocuk ilk çocuğunuz olacağından 300-TL tutarında ödeme oluşacaktır. Ancak annenin Türk vatandaşı/Mavi kartlı olmaması halinde, Türk vatandaşı/Mavi kartlı baba üzerinden işlem yapılacağından babanın önceki evliliklerinden olan çocuklar bu durumda sıralamaya dâhil edilecektir.

Soru 25: Doğum yardımı ödemesinin PTT şubelerinden teslim alınmasına ilişkin bir süre sınırı var mıdır?

PTT aracılığıyla hak sahiplerinin TC kimlik numaraları ya da Mavi Kart numaraları üzerinden gerçekleştirilen ödemeler 1 (bir) yıl içinde teslim alınmalıdır. Aksi takdirde 1 (bir) yıl içerisinde teslim alınmayan ödemeler iade olmaktadır.

2022 doğum parası ne kadar?

Doğum parası 2022 nasıl alınır?

Doğum parası en geç ne zaman alınır?

Doğum yardımı parası kaç ay alınır?